قالَ(صلى الله علیه وآله): اَوْصانى رَبّى بِتِسْع: اَوْصانى بِالاْخْلاصِ فِى السِّرِّ وَ الْعَلانِیَهِ، وَالْعَدْلِ فِى الرِّضا وَ الْغَضَبِ، وَالْقَصْدِ فِى الْفَقْرِ وَ الْغِنى، وَاَنْ أعْفُوَ عَمَّنْ ظَلَمَنى، وَأعطِیَ مَنْ حَرَمَنى، وَأصِلَ مَنْ قَطَعَنى، وَاَنْ یَكُونَ صُمْتى فِكْراً، وَمَنْطِقى ذِكْراً، وَنَظَرى عِبْراً.

فرمود: پروردگار متعال، مرا به 9 چیز سفارش نمود: اخلاص در آشكار و پنهان، دادگرى در خوشنودى و خشم، میانه روى در نیاز و توانمندى، بخشیدن كسى كه در حقّ من ستم روا داشته است، كمك به كسى كه مرا محروم گردانده، دیدار خویشاوندانى كه با من قطع رابطه نموده اند، و این كه خاموشیم اندیشه و سخنم، یادآورى خداوند; و نگاهم عبرت و پند باشد.

أعیان الشّیعه، ج 1، ص 300، بحارالأنوار: ج 74، ص 139، ضمن ح 1.

قالَ(صلى الله علیه وآله): وَعَظَنی جِبْرئیلُ(علیه السلام): یا مُحَمَّدُ ، أحْبِبْ مَنْ شِئْتَ فَإنَّكَ مُفارِقُهُ، وَاعْمَلْ ما شِئْتَ فَإنَّكَ مُلاقیهِ.

فرمود: جبرئیل مرا موعظه و نصحیت كرد: با هر كس كه خواهى دوست باش، بالأخره بین تو و او جدائى خواهد افتاد. هر چه خواهى انجام ده، ولى بدان نتیجه و پاداش آنرا خواهى گرفت.

أمالى طوسى : ج 2، ص 203، بحارالأنوار: ج 68، ص 188، ح 54.

قالَ(صلى الله علیه وآله): سادَهُ النّاسِ فِى الدُّنْیا الأسْخِیاء، سادَهُ النّاسِ فِى الاخِرَهِ الاْتْقِیاء.

فرمود: سرور و سیّد مردم در دنیا افراد سخاوتمند خواهند بود، و سیّد و سرور انسان ها در قیامت پرهیزكاران مى باشند.

عیان الشّیعه: ج 1، ص 302، بحارالأنوار: ج 68، ص 350، ح 1.

قالَ(صلى الله علیه وآله): كُلُّ عَیْن باكِیَهٌ یَوْمَ الْقِیامَهِ إلاّ ثَلاثَ أعْیُن: عَیْنٌ بَكَتْ مِنْ خَشْیَهِ اللّهِ ، وَعَیْنٌ غُضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللّهِ، وَعَیْنٌ باتَتْ ساهِرَهً فى سَبیلِ اللّهِ.

فرمود: تمامى چشم ها در روز قیامت گریانند، مگر سه دسته:

1 ـ آن چشمى كه به جهت خوف و ترس از عذاب خداوند گریه كرده باشد.

2 ـ چشمى كه از گناهان و موارد خلاف بسته و نگاه نكرده باشد.

3 ـ چشمى كه شبها در عبادت و بندگى خداوند متعال بیدار بوده باشد.

كافى: ج 2، ص 658، ح 3، بحارالأنوار: ج 7، ص 302، ح 53.

قالَ(صلى الله علیه وآله): مَنْ وَقَّرَ ذا شَیْبَه فِى الاْسْلامِ أمَّنَهُ اللّهُ مِنْ فَزَعِ یَوْمِ الْقِیامَهِ.

فرمود: هر كس بزرگ سال مسلمانى را گرامى دارد و احترام نماید، خداوند او را در قیامت از سختى ها و مشكلات در أمان مى دارد.

جامع الأحادیث: ج 3، ص 89، ح 35، مستدرك الوسائل: ج 2، ص 66، ح 1422.

قالَ(صلى الله علیه وآله): لا یَمْرُضُ مُؤْمِنٌ وَلا مُؤْمِنَهٌ إلاّ حَطّ اللّهُ بِهِ خَطایاهُ.

فرمود: هیچ مؤمن و مؤمنه اى مریض نمى گردد مگر آن كه خطاها و لغزش هایش پاك و بخشوده مى شود.

مستدرك الوسائل: ج 7، ص 194، ح 8010.

قالَ(صلى الله علیه وآله): اَلصَّدقَهُ بِعَشْر، وَ الْقَرْضُ بِثَمانِیَهَ عَشَرَ، وَ صِلَهُ الرَّحِمِ بِأرْبَعَهَ وَ عِشْرینَ.

فرمود: پاداش و ثواب دادنِ صدقه ده برابر درجه، و دادن قرض الحسنه هیجده درجه، و انجام صله رحم بیست و چهار درجه افزایش خواهد داشت.

أمالى طوسى: ج 2، ص 132، بحارالأنوار: ج 71، ص 192، ح 12.

قالَ(صلى الله علیه وآله): اَلْمَرْءُ عَلى دینِ خَلیلِهِ، فَلْیَنْظُر أحَدُكُمْ مَنْ یُخالِطُ.

فرمود: انسان بر روش و اخلاق دوستش پرورش مى یابد و شناخته مى شود، پس متوجّه باشید با چه كسى دوست و همنشین مى باشید.

أعیان الشّیعه: ج 1، ص 301.

قالَ(صلى الله علیه وآله): حَسِّنُوا أخْلاقَكُمْ، وَ ألْطِفُوا جیرانَكُمْ، وَ أكْرِمُوا نِسائَكُمْ، تَدْخُلُوا الْجَنّهَ بِغَیْرِ حِساب.

فرمود: رفتار و اخلاق خود را نیكو سازید، نسبت به همسایگان با ملاطفت و محبّت برخورد نمائید، زنان و همسران خود را گرامى دارید تا بدون حساب وارد بهشت گردید.

مستدرك الوسائل: ج 14، ص 270، ح 16685.

قالَ(صلى الله علیه وآله): مَنْ اَصابَ مِنْ إمْرَأه نَظْرَهً حَراماً، مَلاَاللّهُ عَیْنَیْهِ ناراً.

فرمود: هركس نگاه حرامى به زن نامحرمى بیفكند، خداوند چشم هاى او را پر از آتش مى گرداند.

ثواب الأعمال: ص 211، ح 1، بحارالأنوار: ج 46، ص 100، ح 88.

قالَ(صلى الله علیه وآله): حُبُّ الْجاهِ وَ الْمالِ یُنْبِتُ النِّفاقَ فِى الْقَلْبِ، كَما یُنْبِتُ الْماءُ الْبَقْلَ.

فرمود: علاقه نسبت به ریاست و ثروت سبب روئیدن نفاق در قلب و درون خواهد شد، همان طورى كه آب و باران سبب روئیدن سبزیجات مى باشند.

تنبیه الخواطر، معروف به مجموعه ورّام: ص 264.

قالَ(صلى الله علیه وآله): عَجِبْتُ لِمَنْ یَحْتَمى مِنَ الطَّعامِ مَخافَهَ الدّاءِ، كَیْفَ لایَحْتمى مِنَ الذُّنُوبِ، مَخافَهَ النّارِ.

فرمود: تعجّب دارم از كسانى كه نسبت به خورد و خوراك خود اهمیّت مى دهند تا مبادا مریض شوند ولیكن اهمیّتى نسبت به گناهان نمى دهند و باكى از آتش سوزان جهنّم ندارند.

بحارالأنوار: ج 70، ص 347، ح 34.

قالَ(صلى الله علیه وآله): صَدَقَهُ السِّرِّ تُطْفِىءُ الْخَطیئَهَ، كَما تُطْفِىءُ الماءُ النّارَ، وَتَدْفَعُ سَبْعینَ باباً مِنَ الْبَلاءِ.

فرمود: صدقه اى كه محرمانه و پنهانى داده شود سبب پاكى گناهان مى باشد، همان طورى كه آب، آتش را خاموش مى كند، همچنین صدقه هفتاد نوع بلا و آفت را بر طرف مى نماید.

مستدرك الوسائل: ج 7، ص 184، ح 7984.

قالَ(صلى الله علیه وآله): إنَّ اللّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَیُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعیفِ الَّذی لادینَ لَهُ، فَقیلَ: وَما الْمُؤْمِنُ الضَّعیفُ الَّذی لا دینَ لَهُ؟ قالَ: اَلذّی لا یَنْهى عَنِ الْمُنْكَرِ.

فرمود: همانا خداوند دشمن دارد آن مؤمنى را كه ضعیف و بى دین است، سؤال شد: مؤمن ضعیف و بى دین كیست؟ پاسخ داد: كسى كه نهى از منكر و جلوگیرى از كارهاى زشت نمى كند.

وسائل الشّیعه: ج 16، ص 122، ح 21139.

قالَ(صلى الله علیه وآله): مَنْ تَوَلّى عَمَلا وَهُوَیَعْلَمُ أنَّهُ لَیْسَ لَهُ بِأهْل، فَلْیتُبَّوَءُ مَقْعَدُهُ مِنَ النّارِ.

فرمود: هر كه ریاست و مسئولیتى را بپذیرد و بداند كه أهلیّت آن را ندارد، ـ در قبر و قیامت ـ جایگاه او پر از آتش خواهد شد.

تاریخ إلاسلام: ج 101ـ120، ص 285.

قالَ(صلى الله علیه وآله): لا تُشْبِعُوا، فَیُطْفأ نُورُ الْمَعْرِفَهِ مِنْ قُلُوبِكُمْ.

فرمود: شكم خود را از خوراك سیر و پر مگردانید، چون كه سبب خاموشى نور عرفان و معرفت ـ در افكار و ـ قلب هایتان مى گردد.

مستدرك الوسائل: ج 16، ص 218، ح 19646.

قالَ(صلى الله علیه وآله): مَنْ قَلَّ طَعامُهُ، صَحَّ بَدَنُهُ، وَ صَفا قَلْبُهُ، وَ مَنْ كَثُرَ طَعامُهُ سَقُمَ بَدَنُهَ وَ قَسا قَلْبُهُ.

فرمود: هر كه خوراكش كمتر باشد بدنش سالم و قلبش با صفا خواهد بود، و هر كس خوراكش زیاد باشد امراض جسمى بدنش و كدورت، قلبش را فرا خواهد گرفت.

تنبیه الخواطر، معروف به مجموعه ورّام: ص 548، بحارالأنوار: ج 59، ص 268، ح 53.

قالَ(صلى الله علیه وآله): مَنْ تَزَوَّجَ إمْرَأهً لِمالِها وَكَلَهُ اللّهُ إلَیْهِ، وَمَنْ تَزَوَّجَها لِجَمالِها رَأى فیها ما یَكَرَهُ، وَمَنْ تَزَوَّجَها لِدینِها جَمَعَ اللّهُ لَهُ ذلِكَ.

فرمود: هر كس زنى را به جهت ثروتش ازدواج كند خداوند او را به همان واگذار مى نماید، و هر كه با زنى به جهت زیبائى و جمالش ازدواج كند خوشى نخواهد دید، و كسى كه با زنى به جهت دین و ایمانش تزویج نماید خداوند خواسته هاى او را تأمین مى گرداند.

تهذیب الأحكام: ج 7، ص 399، ح 5.

قالَ(صلى الله علیه وآله): مَنْ زارَ عالِماً فَكَأنَّما زارَنی، وَمَنْ صافَحَ عالِماً فَكأنَّما صافَحَنی، وَمَنْ جالَسَ عالِماً فَكَأنَّما جالَسَنی، وَمَنْ جالَسَنی فِى الدُّنْیا أجْلَسْتُهُ مَعى یَوْمَ الْقِیامَهِ.

فرمود: هر كس به دیدار و زیارت عالم و دانشمندى برود مثل آن است كه مرا زیارت كرده، هر كه با دانشمندى دست دهد و مصافحه كند مثل آن كه با من مصافحه نموده، هر شخصى همنشین دانشمندى گردد مثل آن است كه با من مجالست كرده، و هر كه در دنیا با من همنشین شود، در آخرت همنشین من خواهد گشت.

مستدرك الوسائل: ج 17، ص 300، ح 21406.

قالَ(صلى الله علیه وآله): اَلْعالِمُ بَیْنَ الْجُهّالِ كَالْحَىّ بَیْنَ الاْمْواتِ، وَإنَّ طالِبَ الْعِلْمِ یَسْتَغْفِرُلَهُ كُلُّ شَیء حَتّى حیتانِ الْبَحْرِ، وَهَوامُّهُ، وَسُباعُ الْبَرِّ وَأنْعامُهُ، فَاطْلُبُوا الْعِلْمَ، فَإنّهُ السَّبَبُ بَیْنَكُمْ وَبَیْنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَإنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ فَریضَهٌ عَلى كُلِ مُسْلِم.

فرمود: دانشمندى كه بین گروهى نادان قرار گیرد همانند انسان زنده اى است بین مردگان، و كسى كه در حال تحصیل علم باشد تمام موجودات برایش طلب مغفرت و آمرزش مى كنند، پس علم را فرا گیرید چون علم وسیله قرب و نزدیكى شما به خداوند است، و فراگیرى علم، بر هر فرد مسلمانى فریضه است.

بحارالأنوار: ج 1، ص 172، ح 25.

قالَ(صلى الله علیه وآله): سَیَأتی زَمانٌ عَلى اُمتَّی یَفِرُّونَ مِنَ الْعُلَماءِ كَما یَفِرُّ الْغَنَمُ مِنَ الذِّئْبِ، إبْتَلاهُمُ اللّهُ بِثَلاثَهِ أشْیاء: الاْوَّلُ: یَرَفَعُ الْبَرَكَهَ مِنْ أمْوالِهِمْ، وَالثّانی: سَلَّط اللّهُ عَلَیْهِمْ سُلْطاناً جائِراً، وَالثّالِثُ: یَخْرُجُونَ مِنَ الدُّنْیا بِلا إیمان.

فرمود: زمانى بر امّت من خواهد آمد كه مردم از علماء گریزان شوند همان طورى كه گوسفند از گرگ گریزان است، خداوند چنین جامعه اى را به سه نوع عذاب مبتلا مى گرداند:

1 ـ بركت و رحمت خود را از اموال ایشان برمى دارد.

2 ـ حكمفرمائى ظالم و بى مروّت را بر آن ها مسلّط مى گرداند.

3 ـ هنگام مرگ و جان دادن، بى ایمان از این دنیا خواهند رفت.

مستدرك الوسائل: ج 11، ص 376، ح 13301.

قالَ(صلى الله علیه وآله): یَأتی عَلىَ النّاسِ زَمانٌ، الصّابِرُ مِنْهُمْ عَلى دینِهِ كَالْقابِضِ عَلىَ الْجَمَرِ.

فرمود: زمانى بر مردم خواهد آمد كه صبر نمودن در برابر مسائل دین ـ و عمل به دستورات آن ـ همانند در دست گرفتن آتش گداخته است.

أمالى طوسى: ج 2، ص 92، بحارالأنوار: ج 28، ص 47، ح 9.

قالَ(صلى الله علیه وآله): ما مِنْ هُدْهُد إلاّ وَ فی جِناحِهِ مَكْتُوبٌ بِالِسّرْیانیَّهِ «آلُ مُحَمَّد خَیْرُ الْبَریَّهِ».

فرمود: هیچ پرنده اى به نام هدهد وجود ندارد مگر آن كه روى بال هایش به لغت سریانى نوشته شده است: آل محمّد (صلوات الله علیهم اجمعین) بهترین مخلوق روى زمین مى باشند.

أمالى طوسى: ج 1، ص 360، بحارالأنوار: ج 27، ص 261، ح 2.

قالَ(صلى الله علیه وآله): مَنْ أنْظَرَ مُعْسِراً، كانَ لَهُ بِكُلِّ یَوْم صَدَقَهٌ.

فرمود: هر كس بدهكار ناتوانى را مهلت دهد براى هر روزش ثواب صدقه در راه خدا مى باشد.

أعیان الشّیعه: ج 1، ص 305، بحارالأنوار: ج 100، ص 151، ح 17.

فرمود: كسى اظهار تواضع و فروتنى نكرده، مگر آن كه خداوند متعال او را رفعت و عزّت بخشیده است.

أمالى طوسى: ج 1، ص 56، بحارالأنوار: ج 72، ص 120، ح 7.

قالَ(صلى الله علیه وآله): مَنْ وَجَدَ كَسْرَهً اَوْ تَمْرَهً فَأكَلَهَا لَمْ یُفارِقْ جَوْفَهُ حَتّى یَغْفِرَاللّهُ لَهُ.

فرمود: هر كس تكّه اى نان یا دانه اى خرما در جائى ببیند، و آن را بردارد و میل كند، مورد رحمت و مغفرت خداوند قرار مى گیرد.

أمالى صدوق: ص 246، ح 14، بحارالأنوار: ج 63، ص 430، ح 12.

قالَ(صلى الله علیه وآله): عَلَیْكُمْ بِمَكارِمِ الاْخْلاقِ، فَإنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ بَعَثَنی بِها، وَ إنَّ مِنْ مَكارِمِ الاْخْلاقِ: أنْ یَعْفُوَالرَّجُلُ عَمَّنْ ظَلَمَهُ، وَ یُعْطِیَ مَنْ حَرَمَهُ، وَ یَصِلَ مَنْ قَطَعَهُ، وَ أنْ یَعُودَ مَنْ لایَعُودُهُ.

فرمود: بر شما باد رعایت مكارم اخلاق، كه خداوند مرا بر آن ها مبعوث نمود، و ـ بعضى از ـ آن ها عبارتند از: كسى كه بر تو ظلم كند ـ به جهت غرض شخصى ـ او را ببخش، كسى كه تو را نسبت به چیزى محروم گرداند كمكش نما، با شخصى كه با تو قطع دوستى كند رابطه دوستى داشته باش، شخصى كه به دیدار تو نیاید به دیدارش برو.

أمالى طوسى: ج 2، ص 92، بحارالأنوار: ج 66، ص 375، ح 24.

فرمود: هنگامى كه بدن مرده را در قبر قرار دهند، چنانچه عذاب از بالاى سر بخواهد وارد شود تلاوت قرآنش مانع عذاب مى گردد و چنانچه از مقابل وارد شود صدقه و كارهاى نیك مانع آن مى باشد. و چنانچه از پائین پا بخواهد وارد گردد، رفتن به سوى مسجد مانع آن خواهد گشت.

مسكّن الفؤاد شهید ثانى: ص 50، س 1.

قالَ(صلى الله علیه وآله): بَكِرُّوا بِالصَّدَّقَهِ، فَإنَّ الْبَلاءَ لا یَتَخَطاّها.

فرمود: صبحگاهان حركت و كار خود را با دادن صدقه شروع نمائید چون كه بلاها و آفت ها را بر طرف مى گرداند.

أمالى طوسى: ج 1، ص 157، بحارالانوار: ج 93، ص 177، ح 8.

قالَ(صلى الله علیه وآله): إذا تَلاقَیْتُمْ فَتَلاقُوا بِالتَّسْلیمِ وَ التَّصافُحِ، وَ إذا تَفَرَّقْتُمْ فَتَفَرَّقُوا بِإلاسْتِغْفارِ

فرمود: هنگام بر خورد و ملاقات با یكدیگر سلام و مصافحه نمائید و موقع جدا شدن براى همدیگر طلب آمرزش كنید.

أمالى طوسى: ج 1، ص 219، بحارالأنوار: ج 73، ص 4، ح 13.

قالَ(صلى الله علیه وآله): إنَّ أعْجَزَ النّاسِ مَنْ عَجَزَعَنِ الدُّعاءِ، وَ إنَّ أبْخَلَ النّاسِ مَنْ بَخِلَ بِالسَّلامِ.

فرمود: عاجز و ناتوان ترین افراد كسى است كه از دعا و مناجات با خداوند ناتوان و محروم باشد، و بخیل ترین اشخاص كسى خواهد بود كه از سلام كردن خوددارى نماید.

أمالى طوسى: ج 1، ص 87، بحارالأنوار: ج 90، ص 291، ح 11.

قالَ (صلى الله علیه وآله): ثَلاثَهٌ مِنَ الذُّنُوبِ تُعَجَّلُ عُقُوبَتُها وَلا تُؤَخَّرُ إلى الاخِرَهِ: عُقُوقُ الْوالِدَیْنِ، وَالْبَغْیُ عَلَى النّاسِ، وَكُفْرُ الاْحْسانِ.

فرمود : عقاب و مجازات سه دسته از گناهان زودرس مى باشد و به قیامت كشانده نمى شود: ایجاد ناراحتى براى پدر و مادر، ظلم در حقّ مردم، ناسپاسى در مقابل كارهاى نیك دیگران.

أمالى طوسى: ج 1، ص 13، بحارالأنوار: ج 70، ص 373، ح 7.

قالَ(صلى الله علیه وآله): ثَلاثَهٌ أخافُهُنَّ عَلى اُمتَّى: ألضَّلالَهُ بَعْدَ الْمَعْرِفَهِ، وَمُضِلاّتُ الْفِتَنِ، وَشَهْوَهُ الْبَطْنِ وَ الْفَرْجِ.

فرمود: در سه چیز براى امّت خود احساس خطر مى كنم: گمراهى، بعد از آن كه هدایت و معرفت پیدا كرده باشند. گمراهى ها و لغزش هاى به وجود آمده از فتنه ها. مشتهیات شكم، و آرزوهاى نفسانى و شهوت پرستى.

أمالى طوسى: ج 1، ص 158، بحارالأنوار: ج 10، ص 368، ح 15.

قالَ(صلى الله علیه وآله): شَرُّالنّاسِ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْیاهُ، وَ شَرٌّ مِنْ ذلِكَ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْیا غَیْرِهِ.

فرمود: بدترین افراد كسى است كه آخرت خود را به دنیایش بفروشد و بدتر از او آن كسى خواهد بود كه آخرت خود را براى دنیاى دیگرى بفروشد.

من لا یحضره الفقیه: ج 4، ص 353، ح 5762 چاپ جامعه مدرّسین.

وَ قالَ(صلى الله علیه وآله): یا عَلىّ! اِفْتَحْ طَعامَكَ بِالْمِلْحِ، فَإنَّ فیهِ شِفاءٌ مِنْ سَبْعینَ داء، مِنْها: الْجُنُونُ وَ الْجُذامُ وَ الْبَرَصُ وَ وَجَعُ الْحَلْقِ وَ الاْضْراسِ وَ وَجَعُ الْبَطْنِ.

رسول خدا (صلى الله علیه وآله) به امام علىّ (علیه السلام) فرمود: غذاى خود را با (تناول نمودن كمى) نمك شروع نما، همانا كه در آن درمان و شفاء هفتاد نوع بلا و آفت خواهد بود، كه دیوانگى، پیسى، جُذام، درد و ناراحتى هاى حلق، دندان ها; و شكم و معده از آنها مى باشد.

محاسن برقى: ص 593، ح 110، بحار: ج 63، ص 398، ح 20.

قالَ(صلى الله علیه وآله): یا أباذَر، اَلدُّنْیا سِجْنُ الْمُؤْمِن وَ جَنَّهُ الْكافِرِ، وَ ما أصْبَحَ فیها مُؤْمِنٌ إلاّ وَ هُوَ حَزینٌ، وَ كَیْفَ لایَحْزُنُ الْمُؤْمِنُ وَ قَدْ أوَعَدَهُ اللّهُ أنَّهُ وارِدٌ جَهَنَّمَ.

فرمود: اى ابوذر، دنیا زندان مؤمن و بهشت كافران است، مؤمن همیشه محزون و غمگین مى باشد، چرا چنین نباشد و حال آن كه خداوند به او - در مقابل گناهان و خطاهایش - وعده مجازات و دخول جهنّم را داده است.

أمالى طوسى: ج 2، ص 142، بحارالأنوار: ج 74، ص 80، ح 3.

قالَ (صلى الله علیه وآله) لِعَلىّ(علیه السلام): أنَا رَسُولُ اللّهِ الْمُبَلِّغُ عَنْهُ، وَأنْتَ وَجْهُ اللّهِ وَالْمُؤْتَمُّ بِهِ، فَلا نَظیر لى إلاّ أنْتَ، وَلا مِثْلَ لَكَ إلاّ أنَا.

رسول خدا (صلى الله علیه وآله) به امام علىّ (علیه السلام) فرمود: من رسول خدا هستم، كه از طرف او تبلیغ و هدایت مى نمایم; و تو وجه اللّه مى باشى، كه امام و مقتداى (بندگان خدا) خواهى بود، پس نظیرى براى من وجود ندارد مگر تو; و همانند تو نیست مگر من.

تأویل الآیات الظاهره: ص 549، س 5; و تفسیر البرهان: ج 4، ص 184، س 26.

بَیْنَما رَسُولُ اللّهِ (صلى الله علیه وآله) جا لِسٌ فِى الْمَسْجِدِ، إذْدَخَلَ رَجُلٌ فَقامَ یُصَلّى، فَلَمْ یُتِمَّ رُكُوعَهُ وَ لا سُجُودَهُ، فَقالَ: نَقَرَ كَنَقْرِ الْغُرابِ، لَئِنْ ماتَ هذا وَ هكَذا صَلوتُهُ لَیَمُوتُنَّ عَلى غَیْرِ دینی.([3])

رسول خدا (صلى الله علیه وآله) در مسجد نشسته بود كه شخصى وارد شد و مشغول خواندن نماز شد و ركوع و سجودش را كامل انجام نمى داد و عجله و شتاب مى كرد. حضرت فرمود: كار این شخص همانند كلاغى است كه منقار بر زمین مى زند، اگر با این حالت از دنیا برود بر دین من نمرده است.

وسائل الشّیعه: ج 4، ص 31، ح 4434.

قالَ (صلى الله علیه وآله): مَنْ مَشى إلى مَسْجِد مِنْ مَساجِدِ اللّهِ، فَلَهُ بِكُّلِ خُطْوَه خَطاها حَتّى یَرْجِعَ إلى مَنْزِلِهِ، عَشْرُ حَسَنات، وَ مَحى عَنْهُ عَشْرُ سَیِّئات، وَ رَفَعَ لَهُ عَشْرُ دَرَجات.

فرمود: هر كس قدمى به سوى یكى از مساجد خداوند بردارد، براى هر قدم ثواب ده حسنه مى باشد تا برگردد به منزل خود، و ده خطا از لغزش هایش پاك مى شود، همچنین در پیشگاه خداوند ده درجه ترفیع مى یابد.

عقاب الأعمال: ص 343، س 14، وسائل الشّیعه: ج 5، ص 201، ح 6328

قال رَسُولُ اللّهِ (صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) : لا تُضَیِّعُوا صَلاتَكُمْ، فَإنَّ مَنْ ضَیَّعَ صَلاتَهُ، حُشِرَ مَعَ قارُونَ وَهامانَ، وَكانَ حَقّاً عَلىِ اللّهِ أنْ یُدْخِلَهُ النّارَ مَعَ الْمُنافِقینَ.

پیامبر مكرم اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: نماز را سبك و ناچیز مشمارید، هر كس نسبت به نمازش بى اعتنا باشد و آنرا سبك و ضایع گرداند همنشین قارون و هامان خواهد گشت و حقّ خداوند است كه او را همراه منافقین در آتش داخل نماید.

وسائل الشّیعه: ج 4، ص 30، ح 4431.

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

لکلّ شی ء طریق و طریق الجنّه العلم؛

هر چیزى راهى دارد و راه بهشت دانش است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

لو خفتم اللَّه تعالى حقّ خیفته لعلمتم العلم الّذی لا جهل معه، و لو عرفتم اللَّه تعالى حقّ معرفته لزالت لدعائکم الجبال؛

اگر از خدا چنانچه شایسته ترسیدن از اوست، ترس داشتید علمى که به جهل آمیخته نیست نصیبتان می شد و اگر خدا را چنان که شایسته شناختن اوست، می شناختید به دعاى شما کوهها جابجا می شد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

لو کان العلم معلّقا بالثّریّا لتناوله قوم من أبناء فارس؛

اگر علم به ثریا آویخته بود، گروهى از فرزندان فارس بدان مى رسیدند.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

لیس من أخلاق المؤمن التّملّق و لا الحسد إلّا فی طلب العلم؛

تملق و حَسد بر مؤمن روا نیست مگر در طلب علم.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

لیس منّی إلا عالم أو متعلّم؛

هیچ کس از من نیست به جز دانشمند یا دانش آموز.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

لا یشبع عالم من علمه حتّى یکون منتهاه الجنّه؛

عالم از علم خویش سیر نگردد تا سرانجام به بهشت رسد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

ما استرذل اللَّه عبدا إلّا حطّ عنه العلم و الأدب؛

خدا بنده اى را پست نشمارد مگر آنکه علم و ادب را از او فرو گذارد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

ما أتى اللَّه عالما علما إلّا أخذ علیه المیثاق أن لا یکتمه؛

خدا به عالمى علم نداده مگر آنکه از او پیمان گرفته که علم خویش را نهان ندارد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

ما تصدّق النّاس بصدقه أفضل من علم ینشر؛

هیچ صدقه اى که مردم دهند از علمى که منتشر شود بهتر نیست.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

ما خرج رجل من بیته یطلب علما إلّا سهل اللَّه له طریقا إلى الجنّه؛

هر کس از خانه خویش به جستجوى علمى برون شود خدا براى وى راهى بسوى بهشت بگشاید.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

ما من خارج خرج من بیته فی طلب العلم إلّا وضعت له الملائکه أجنحتها رضا بما یصنع حتّى یرجع؛

هر که از خانه خویش به طلب دانش بیرون شود فرشتگان به سبب رضایتى که از رفتار او دارند بالهاى خویش براى وى بگسترند تا باز گردد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

مثل الّذی یتعلّم العلم ثمّ لا یحدّث به کمثل الّذی یکنز الکنز فلا ینفق منه؛

حکایت کسى که علم آموزد و از آن سخن نکند چون کسى است که گنجى نهد و از آن خرج نکند.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

مثل الّذی یتعلّم العلم فی صغره کالنّقش على الحجر و مثل الّذی یتعلّم العلم فی کبره کالّذی یکتب على الماء؛

حکایت کسى که در کوچکى علم آموزد چون نقش بر سنگ است حکایت کسى که در بزرگى علم آموزد چون کسى است که بر آب نویسد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

منهومان لا یشبعان: طالب العلم و طالب المال؛

دو گرسنه اند که سیرى نپذیرند طالب علم و طالب مال.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

من طلب العلم تکفّل اللَّه برزقه؛

هر که علم جوید خدا عهده دار روزى او شود.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

ابن آدم عندك ما یكفیك وانت تطلب ما یطغیك لا بقلیل تقنع ولا بكثیر تشبع.

فرزند آدم ، آنچه حاجت تو را رفع كند در دسترس خود داری و در پی آنچه تو را به طغیان وا می دارد روز میگذاری ، به اندك قناعت نمیكنی و از بسیار سیر نمی شوی.

كنز العمال ، ج 3 ، ص 782 ، ح 8740

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

ابن آدم اذا اصبحت معافی فی بدنك آمنا فی سربك عندك قوت یومك فعلی الدنیاالعفاء.

فرزند آدم وقتی تن تو سالم است و خاطرت آسوده است و قوت یک روز خویش راداری ، جهانگر مباش.

كنز العمال ، ج 3 ، ص 782 ، ح 8740

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

خَیرُ الأصحابِ مَن قَلَّ شِقاقُهُ و کَثُرَ وِفاقُهُ.

بهترین یاران کسی است که ناسازگاریش اندک باشد و سازگاریش بسیار.

تنبیه الخواطر، ج2، ص123

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

أبغض الحلال الی الله الطلاق.

منفورترین چیزهای حلال در پیش خدا طلاق است.

سنن ابی داود ، كتاب الطلاق ، ح 1863

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

لا ینال شفاعتی من اخر الصلوة بعد وقتها.

کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، [فردای قیامت] به شفاعت من نخواهد رسید.

بحارالانوار،ج،83ص20

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

آیة المنافق ثلاث : اذا حدث كذب واذا وعد اخلف واذا اؤتمن خان

نشان منافق سه چیز است : 1 - سخن به دروغ بگوید . 2 - از وعده تخلف كند .3 - در امانت خیانت نماید.

صحیح مسلم ، كتاب الایمان ، ح 89

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

طلب العلم أفضل عند اللَّه من الصّلاه و الصّیام و الحجّ و الجهاد فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ؛

جستن علم نزد خدا از نماز و روزه و حج و جهاد در راه خدا عز و جل بهتر است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

طلب العلم ساعه خیر من قیام لیله و طلب العلم یوما خیر من صیام ثلاثه أشهر؛

ساعتى علم جستن بهتر از نمازگزارى یک شب است و روزى علم جستن بهتر از سه ماه روزه دارى است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

طلب العلم فریضه على کلّ مسلم و واضع العلم عند غیر أهله کمقلّد الخنازیر الجوهر و اللؤلؤ و الذهب؛

جستن علم بر هر مسلمانى واجب است و آن که علم را پیش نا اهلان نهد چنان است که گوهر و مروارید و طلا به گرازان آویزد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

طلب العلم فریضه على کلّ مسلم و مسلمه؛

جستن علم بر هر مرد مسلمان و هر زن مسلمان واجب است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

عالم ینتفع بعلمه خیر من ألف عابد؛

دانشمندى که از علم او سود برند، از هزار عابد بهتر است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

علم لا ینفع ککنز لا ینفق منه و على کلّ شی ء زکاه و زکاه الجسد الصّیام؛

علمى که سود ندهد چون گنجى است که از آن خرج نکنند و هر چیزى زکاتى دارد و زکات تن روزه داشتن است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

علّموا و یسّروا، و لا تعسّروا و بشّروا و لا تنفّروا و إذا غضب أحدکم فلیسکت؛

تعلیم دهید و سهل گیرید و سخت مگیرید گشاده رویى کنید و خشونت مکنید و چون یکى از شما خشمگین شود، خاموش ماند.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

علّموا و لا تعنفوا فإنّ المعلّم خیر من المعنف؛

تعلیم دهید و خشونت مکنید که آموزگار بهتر از خشونت گر است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

علیک بالعلم فإنّ العلم خلیل المؤمن و الحلم وزیره و العقل دلیله و العمل قیّمه و الرّفق أبوه و اللّین أخوه و الصّبر أمیر جنوده؛

علم جوئید که علم یار مؤمن است و بردبارى وزیر اوست و عقل دلیل اوست و عمل سرپرست اوست و ملایمت پدر اوست و مدارا برادر اوست و صبر امیر سپاهیان اوست.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

علم لا ینفع کنز لا ینفق منه؛

علمى که سود ندهد گنجى است که از آن انفاق نکنند.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

العالم إذا أراد بعلمه وجه اللَّه تعالى هابه کلّ شی ء و إذا أراد أن یکثر به الکنوز هاب من کلّ شی ء؛

عالم اگر از علم خویش رضاى خدا خواهد همه چیز از او بترسد و اگر خواهد به وسیله آن گنجها بیندوزد از همه چیز بترسد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

العلم أفضل من العباده و ملاک الدّین الورع؛

علم از عبادت بهتر است و اساس دین ترس خداست.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

العلم أفضل من العمل و خیر الأعمال أوسطها؛

علم از عبادت افضل است و بهترین عملها عملى است که معتدل تر است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

العلم حیاه الإسلام و عماد الإیمان و من علم علما أتم اللَّه له أجره و من تعلّم فعمل علّمه اللَّه ما لم یعلم؛

علم حیات اسلام و ستون ایمان است و هر که علمى بیاموزد خدا پاداش او را کامل کند و هر که تعلیم گیرد و عمل کند خدا آنچه نمى داند به او تعلیم دهد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

العلم خزائن و مفتاحها السّؤال فسلوا یرحمکم اللَّه فإنّه یوجر فیه أربعه: السّائل و المعلّم و المستمع و المحبّ لهم؛

علم گنجینه هاست و کلید آن پرسش است بپرسید تا خدا بر شما رحمت آرد که خدا در کار علم چهار کس را پاداش مى دهد پرسنده و آموزگار و شنونده و کسى که دوستدار ایشان است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

العلم علمان: فعلم فی القلب فذلک العلم النّافع، و علم على اللّسان فذلک حجّه اللَّه على ابن آدم؛

علم دو علم است علمى که در قلب است و علم نافع همین است و علمى است که بر زبان است و او حجت خدا بر فرزند آدم است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

العلم میراثی و میراث الأنبیاء من قبلی؛

علم میراث من و میراث پیامبران پیش از من است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

العلم و المال یستران کلّ عیب و الجهل و الفقر یکشفان کلّ عیب؛

علم و مال هر عیبى را بپوشاند و جهل و فقر هر عیبى را نمایان کند.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

الغدّ و الرّواح فی تعلیم العلم أفضل عند اللَّه من الجهاد؛

صبح و شب در کار تعلیم علم به سر بردن نزد خدا از جهاد بهتر است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

فضل العلم أفضل من فضل العباده؛

فضیلت علم بیشتر از فضیلت عبادت است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

قلیل العمل ینفع مع العلم و کثیر العمل لا ینفع مع الجهل؛

عمل اندک با علم سودمند افتد و عمل بسیار با جهل سود ندهد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

کاتم العلم یلعنه کلّ شی ء حتّى الحوت فی البحر و الطّیر فی السّماء؛

همه چیز حتى ماهى دریا و مرغ هوا نهان کننده علم را لعنت کنند.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

کفى بالمرء علما أن یخشى اللَّه و کفى بالمرء جهلا أن یعجب بنفسه؛

در علم مرد همین بس که از خدا ترسد و در جهل مرد همین بس که مفتون خویش باشد.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

کلّ صاحب علم غرثان إلى علم؛

هر دانشمندى گرسنه علم دیگر است.

نهج الفصاحه

رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم) :

کلّ علم وبال یوم القیامه إلّا من عمل به؛

همه علم ها روز قیامت وبال است مگر علمى که بدان عمل کنند.

نهج الفصاحه