اولین کتابی که به توصیه امام علی(ع) باید مطالعه کرد/ شرح روایت از آیت الله جوادی آملی

آیت الله جوادی آملی عنوان کرد: «اولین وظیفه انسان در قبال فطرت خود این است که چشم باز کند و صحیفه دل را مطالعه کند، وظیفه بعدی او این است که آنچه در کتاب ها می خواند در کنار این صحیفه قلب قرار دهد.»

آيت الله جوادي آملي درباره کتاب درونی انسان سخن گفت. خلاصه سخنان وی را در ادامه می خوانید.

* بيان نوراني حضرت علي(عليه السلام) اين است که حضرت مي فرمايد «انسان بايد مطالعه کند و اولين کتاب او براي نگريستن و مطالعه کردن، صحيفه قلب خود است»؛ چرا که بسياري از مطالب را خداوند در قلب انسان ثبت کرده است.

* قرآن مي فرمايد خدا روح را مستوي الخلقه خلق کرده و انسان با صحيفه نوشته شده خلق شده است و آنچه که براي بشر لازم بود به عنوان قانون اساسي خدا در درون جان آدمي نوشته و جاي داده است.

* اولين وظيفه انسان در قبال فطرت خود اين است که چشم باز کند و صحيفه دل را مطالعه کند، وظيفه بعدي او اين است که آنچه در کتاب ها مي خواند در کنار اين صحيفه قلب قرار دهد، وظيفه بعدي اين است که اگر آنچه را که در خارج از قلب و در کتاب ها مطالعه کرد با آنچه خدا در صحيفه قلب او با عنوان قانون اساسي نوشته، مطابق داشت، آنها را بگيرد و در زندگي خود به کار بندد و اگر مطابقت نداشت آن مطالب را دور بيندازد.

* اين دقيقا همان عملي است که ائمه به ما دستور دادند که اگر ديديد روايتي با قرآن کريم مطابق نداشت دور بیندازيد و هر چه با قران سازگاري داشت بپذيريد.

* قرآن دروني که خدا در نهان آدمي قرار داده و از آن به عنوان صحف قلب ياد مي شود همان حق است، اين وظيفه روزانه آدمي است که هر روز آنچه را مي شنود به قلب خود ارجاع دهد تا درستي يا نادرستي او مشخص شود تا گرفتار جهل عقلي و عملي و انحراف نشود.

http://khabaronline.ir/

شبی که دعای احدی در آن رد نمی شود/ درس های ماه رمضان آیت الله آقا مجتبی تهرانی

یکی از زمان‏ هایی که بر روی دعا اثر می‏ گذارد، ماه مبارک رمضان است. یعنی این ماه و این زمان، روی اجابت دعا اثر می‏ گذارد. ما در روایات بسیار این معنا را داریم که این زمان بر دعا مؤثّر است. مثلاً در روایتی از پیغمبر اکرم(ص) آمده است كه حضرت فرمودند: «ذِكْرُ اللهِ فِي رَمَضَانَ مَغْفُورٌ لَهُ وَ سَائِلُ اللهِ فِيهِ لَايَخِيبُ». به‏ يادآورنده خدا در اين ماه آمرزيده است و سؤال كننده در این ماه، محروم نمی‏ شود.

شبِ تقديرِ ارزاق، عمرها و نزول فرشتگان
ماه مبارک رمضان ماهي است که خودش بر روی دعای عبد اثر می‏ گذارد و در این ماه هم، شب ‏های قدر وجود دارد كه در آنها به ‏طور خاص و ويژه اين تاثيرگذاري تشديد مي‏ شود. به اين معنا كه اثر گذاري آن‏ها بر روي دعا خيلي زياد است؛ به نحوي که هیچ‏یک از زمان‏ های سال، این اثر را بر روي «اجابت دعا» ندارد.

از مجموعه روايات راجع به شب قدر كه من به آنها مراجعه كرده ‏ام، اين به دست می‏ آید كه شب‏ های قدر، شب‏ هايي هستند که در آن ارزاق و عمرها و سایر امورِ خیر و شرّ سال آینده تقدیر می‏ شود. شبي است كه در هر سال، قرآن بر قلب مقدّس ولیّ ‏الله ‏الأعظم نازل مي‌شود. شبی است که عبادت در آن، بهتر از عبادت هزار ماه است. شبی است که فرشتگان نازل شده و پراكنده مي‌شوند؛ به مجالس مؤمنین مي‌روند و بر آن‏ها سلام می‏ کنند؛ يعني به آن‏ها و دعاهایشان تا طلوع فجر ایمنی می ‏بخشند.

شبِ سجده، نماز، تسبيح، تلاوت قرآن و دعا
شبی است که درب‏ های آسمان‏ ها در آن شب باز است و بر روی هیچ‏کس بسته نیست. شبی است که هر سجده در آن، اثرش این است که درختی در بهشت برای سجده کننده غَرس می ‏شود. شبی است که هر رکعت نماز در آن شب، موجب می ‏شود خانه ‏ای در بهشت از یاقوت و زبرجد و لُؤلُؤ براي آن شخصي كه نماز خوانده است، تهیه شود. به ازاي هر آیه ‏ای که تلاوت مي‌شود، تاجی از تاج‏ های بهشتی به قاري آن داده می ‏شود. شبی است که هر تسبیح براي گوينده‌اش پرنده‌ و طائری در بهشت می ‏شود. شبی است که هر چه در آن برای سال آینده تقدیر شود، تبدیل نمی ‏شود مگر به مشیت حق تعالی. شبی است که دعای احدی در آن شب رد نمی ‏شود.

http://khabaronline.ir/

وقایع شب قدر

 الف- نزول قرآن در شب قدر

ظاهر آیه شریفه « انا انزلناه فى لیله القدر» این است که همه قرآن در شب قدر نازل شده است و چون تعبیر به انزال کرده که ظهور در یکپارچگى و دفعى بودن دارد نه تنزیل، که ظاهر در نزول تدریجى است.

قرآن کریم به دو گونه نازل شده است:

1- نزول یکباره در یک شب معین.

2- نزول تدریجى در طول بیست و سه سال نبوت پیامبر اکرم (ص).

آیاتى چون «قرانا فرقناه لتقراه على الناس على مکث ونزلناه تنزیلا.»( اسراء / 106 ) نزول تدریجى قرآن را بیان می‏ کند.

در نزول دفعى (و یکپارچه)، قرآن کریم که مرکب از سوره ‏ها و آیات است ‏یک دفعه نازل نشده است ‏بلکه به صورت اجمال همه قرآن نازل شده است چون آیاتى که درباره وقایع شخصى و حوادث جزیى نازل شده ارتباط کامل با زمان و مکان و اشخاص و احوال خاصه‏اى دارد که درباره آن اشخاص و آن احوال و درآن زمان و مکان نازل شده و معلوم است که چنین آیاتى درست در نمی ‏آید مگر این که زمان و مکانش و واقعه‏اى که درباره ‏اش نازل شده رخ دهد به طورى که اگر از آن زمان‏ها و مکان‏ها و وقایع خاصه صرف نظر شود و فرض شود که قرآن یک باره نازل شده، قهرا موارد آن آیات حذف می ‏شود و دیگر بر آنها تطبیق نمی ‏کنند، پس قرآن به همین هیئت که هست دوبار نازل نشده بلکه بین دو نزول قرآن فرق است و فرق آن در اجمال و تفصیل است.

همان اجمال و تفصیلى که درآیه شریفه «کتاب احکمت ایاته ثم فصلت من لدن حکیم خبیر.»( هود / 1) به آن اشاره شده است. و در شب قدر قرآن کریم به صورت اجمال و یکپارچه بر پیامبر اکرم (ص) نازل شد و در طول بیست و سه سال به تفصیل و به تدریج و آیه به آیه نازل گردید.

ب- تقدیر امور در شب قدر

خداوند متعال در شب قدر حوادث یک سال آینده را از قبیل مرگ و زندگى، وسعت ‏یا تنگى روزى، سعادت و شقاوت، خیر و شر، طاعت و معصیت و… تقدیر می ‏کند.

در آیه شریفه «انا انزلناه فى لیله القدر»( قدر / 1 ) کلمه «قدر» دلالت‏ بر تقدیر و اندازه ‏گیرى دارد و آیه شریفه «فیها یفرق کل امر حکیم.‏» (دخان / 6 ) که در وصف شب قدر نازل شده است‏ بر تقدیر دلالت می ‏کند. چون کلمه «فرق‏» به معناى جدا سازى و مشخص کردن دو چیز از یکدیگر است. و فرق هر امر حکیم جز این معنا ندارد که آن امر و آن واقعه‏اى که باید رخ دهد را با تقدیر و اندازه‏ گیرى مشخص سازند. امور به حسب قضاى الهى داراى دو مرحله ‏اند، یکى اجمال و ابهام و دیگرى تفصیل. و شب قدر به طورى که از آیه «فیها یفرق کل امر حکیم.‏» برمی ‏آید شبى است که امور از مرحله اجمال و ابهام به مرحله فرق و تفصیل بیرون می ‏آیند.

ج- نزول ملائکه و روح در شب قدر

بر اساس آیه شریفه « تنزل الملئکه والروح فیها باذن ربهم من کل امر.»( قدر / 4) ملائکه و روح در این شب به اذن پروردگارشان نازل می ‏شوند. مراد از روح، آن روحى است که از عالم امر است و خداى متعال درباره ‏اش فرموده است « قل الروح من امر ربى‏.»( اسراء / 85 ) دراین که مراد از امر چیست؟ بحث‏هاى مفصلى در تفسیر شریف المیزان آمده است که به جهت اختصار مبحث ‏به دو روایت در مورد نزول ملائکه و این که روح چیست ‏بسنده می ‏شود.

1- پیامبر اکرم (ص) فرمود: وقتى شب قدر می ‏شود ملائکه‏اى که ساکن در «سدره المنتهى‏» هستند و جبرئیل یکى از ایشان است نازل می‏شوند در حالى که جبرئیل به اتفاق سایرین پرچم‏هایى را به همراه دارند.

یک پرچم بالاى قبر من، و یکى بر بالاى بیت المقدس و پرچمى در مسجد الحرام و پرچمى بر طورسینا نصب می‏کنند و هیچ مؤمن و مؤمنه ‏اى دراین نقاط نمی‏ماند مگر آن که جبرئیل به او سلام میکند، مگر کسى که دائم الخمر و یا معتاد به خوردن گوشت ‏خوک و یا زعفران مالیدن به بدن خود باشد. (5)

2- از امام صادق علیه السلام در مورد روح سؤال شد. حضرت فرمودند: روح از جبرئیل بزرگتر است و جبرئیل از سنخ ملائکه است و روح ازآن سنخ نیست. مگر نمى‏بینى خداى تعالى فرموده: «تنزل الملئکه والروح‏» پس معلوم مى‏شود روح غیر از ملائکه است. (6)

د- سلام و امنیت در شب قدر

قرآن کریم در بیان این ویژگى شب قدر می ‏فرماید: «سلام هى حتى مطلع الفجر.»( قدر / 5 ) کلمه سلام و سلامت ‏به معناى عارى بودن از آفات ظاهرى و باطنى است. و جمله «سلام هى‏» اشاره به این مطلب دارد که عنایت الهى تعلق گرفته است‏ به این که رحمتش شامل همه آن بندگان بشود که به سوى او روى می ‏آورند و نیز به این که در خصوص شب قدر باب عذابش بسته باشد.

به این معنا که عذابى جدید نفرستد. و لازمه این معنا این است که دراین شب کید شیطان‏ها هم مؤثر واقع نشود چنانکه در بعضى از روایات نیز به این معنا اشاره شده است.

البته بعضى از مفسرین گفته ‏اند: مراد از کلمه «سلام‏» این است که در شب قدر ملائکه از هر مؤمن مشغول به عبادت بگذرند، سلام می ‏دهند.

منبع:khabaronline.ir

شب قدر در نگاه علامه طباطبایى

آنچه در پیش رو دارید بحثى پیرامون شب قدر بر اساس نظرات مرحوم علامه طباطبایى در تفسیر شریف المیزان است که در دو سوره « قدر» و «دخان‏» مطرح گردیده است.

شب قدر یعنى چه؟

مراد از قدر، تقدیر و اندازه ‏گیرى است و شب قدر شب اندازه ‏گیرى است و خداوند متعال در شب قدر حوادث یک سال را تقدیر می ‏کند و زندگى، مرگ، رزق، سعادت و شقاوت انسانها و امورى ازاین قبیل را دراین شب مقدر می ‏گرداند.

شب قدر کدام شب است؟

در قرآن کریم آیه‏ اى که به صراحت ‏بیان کند شب قدر چه شبى است دیده نمی ‏شود. ولى از جمع‏ بندى چند آیه از قرآن کریم می ‏توان فهمید که شب قدر یکى از شب‏هاى ماه مبارک رمضان است. قرآن کریم از یک سو می ‏فرماید: « انا انزلناه فى لیله مبارکه‏.»( دخان / 3 ) این آیه گویاى این مطلب است که قرآن یکپارچه در یک شب مبارک نازل شده است و از سوى دیگر می ‏فرماید: « شهررمضان الذى انزل فیه القرآن‏.»( بقره / 185) و گویاى این است که تمام قرآن در ماه رمضان نازل شده است.

و در سوره قدر می ‏فرماید: «انا انزلناه فى لیله القدر.» (قدر/1) از مجموع این آیات استفاده می ‏شود که قرآن کریم در یک شب مبارک در ماه رمضان که همان شب قدر است نازل شده است. پس شب قدر در ماه رمضان است. اما این که کدام یک از شب‏هاى ماه رمضان شب قدر است، در قرآن کریم چیزى برآن دلالت ندارد. و تنها از راه اخبار می ‏توان آن شب(شب قدر) را معین کرد.

در بعضى از روایات منقول از ائمه اطهار علیهم السلام شب قدر مردد بین نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم ماه رمضان است و در برخى دیگر از آنها مردد بین شب بیست و یکم و بیست و سوم و در روایات دیگرى متعین در شب بیست و سوم است. (1) وعدم تعین یک شب به جهت تعظیم امر شب قدر بوده تا بندگان خدا با گناهان خود به آن اهانت نکنند.

پس از دیدگاه روایات ائمه اهل بیت علیهم السلام شب قدر از شب‏هاى ماه رمضان و یکى از سه شب نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم است. اما روایات منقول از طرق اهل سنت‏ به طورعجیبى با هم اختلاف داشته و قابل جمع نیستند ولى معروف بین اهل سنت این است که شب بیست و هفتم ماه رمضان شب قدر است (2) و در آن شب قرآن نازل شده است.

تکرار شب قدر در هر سال

شب قدر منحصر در شب نزول قرآن و سالى که قرآن درآن نازل شد نیست ‏بلکه با تکرار سالها، شب قدر نیز تکرار می‏شود. یعنى درهر ماه رمضان شب قدرى است که درآن شب امور سال آینده تقدیر می ‏شود. دلیل براین امر این است که:

اولا: نزول قرآن به طور یکپارچه در یکى از شب‏هاى قدر چهارده قرن گذشته ممکن است ولى تعیین حوادث تمامى قرون گذشته و آینده درآن شب بى‏ معنى است.

ثانیا: کلمه «یفرق‏» در آیه شریفه «فیها یفرق کل امر حکیم‏.» (دخان / 6 ) در سوره دخان به خاطر مضارع بودنش، استمرار را می‏رساند و نیز کلمه «تنزل‏» درآیه کریمه «تنزل الملئکه والروح فیها باذن ربهم من کل امر» (قدر / 4 ) به دلیل مضارع بودنش دلالت ‏بر استمرار دارد.

ثالثا: از ظاهر جمله « شهر رمضان الذى انزل فیه القرآن‏.»( بقره / 185 ) چنین برمی ‏آید که مادامى که ماه رمضان تکرار می ‏شود شب قدر نیز تکرار می ‏شود. پس شب قدر منحصر در یک شب نیست ‏بلکه درهر سال در ماه رمضان تکرار می ‏شود.

در این خصوص در تفسیر برهان از شیخ طوسى از ابوذر روایت‏ شده که گفت: به رسول خدا (ص) عرض کردم یا رسول الله آیا شب قدر شبى است که درعهد انبیاء بوده و امر به آنان نازل می ‏شده و چون از دنیا می ‏رفتند نزول امر درآن شب تعطیل می ‏شده است؟ فرمود: « نه بلکه شب قدر تا قیامت هست.‏» (3)

عظمت‏ شب قدر

در سوره قدر می ‏خوانیم: «انا انزلناه فى لیله القدر وما ادریک ما لیله القدر لیله القدر خیر من الف شهر.» خداوند متعال براى بیان عظمت ‏شب قدر با این که ممکن بود بفرماید: «وما ادریک ما هى هى خیر من الف شهر» یعنى با این که می ‏توانست در آیه دوم و سوم به جاى کلمه «لیله القدر» ضمیر بیاورد، خود کلمه را آورد تا بر عظمت این شب دلالت کند. و با آیه « لیله القدر خیر من الف شهر» عظمت این شب را بیان کرد به این که این شب از هزار ماه بهتر است. منظور از بهتر بودن این شب از هزار ماه، بهتر بودن از حیث فضیلت عبادت است. چه این که مناسب با غرض قرآن نیز چنین است. چون همه عنایت قرآن دراین است که مردم را به خدا نزدیک و به وسیله عبادت زنده کند. و احیاء یا عبادت آن شب از عبادت هزار ماه بهتر است.

از امام صادق علیه السلام سؤال شد: چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟ ( با این که در آن هزار ماه درهر دوازده ماهش یک شب قدر است).

حضرت فرمود: « عبادت در شب قدر بهتر است از عبادت درهزار ماهى که در آن شب قدر نباشد.» (4)

منبع:khabaronline.ir

چنان ‏كه درك شب قدر، كاری مشكل است، بیان جایگاه و «قدر» شب قدر عملی است دشوار كه تنها راه ‏یافتگان به آن شب عزیز می‏توانند واقعیت و حقیقت آن را بیان دارند؛ چرا كه قرآن به پیامبر خدا فرمود: «و تو چه دانی شب قدر چیست؟»

در وصف آن همین بس كه «از هزار ماه برتر است» و مسائلی بر قدر و منزلت این شب افزوده است، از جمله:
1- نزول قرآن
نزول جامع‏ترین، كامل‏ترین و ماندگارترین كتاب الهی بر عظمت و منزلت شب قدر افزوده است. قرآن خود می‏گوید: «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی اُنْزِلَ فیهِ الْقُرْانَ»(1)؛ «ماه [مبارك] رمضان ماهی است كه در آن قرآن نازل شده است.»

اما در چه شبی از شب‌های آن ماه، قرآن نازل شده است؟ آیه دیگر بیان می‏كند كه «اِنّا اَنْزَلْناهُ فی لَیْلَةٍ مُبارَكَةٍ» (2)؛ «به راستی، آن [قرآن] را در شبی پر بركت نازل كردیم.» و این شب مبارك را در سوره قدر مشخص فرموده كه «اِنّا اَنْزَلْناهُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» (3)؛ «به حقیقت ما آن [قرآن] را در شب قدر فرود آوردیم.» پس باید گفت نزول قرآن در چنین شبی بر عظمت آن می‏افزاید. این نكته را هم اضافه كنیم كه این نزول، نزول دفعی است بر قلب رسول گرامی اسلام، نه نزول تدریجی كه آغاز آن با آغاز بعثت یعنی بیست و هفتم رجب همراه است.

2- تقدیر امور
در نام‏گذاری شب قدر بیان‌های مختلفی وارد شده است: برخی آن را به معنای شبی با عظمت و بزرگ «لَیْلَةُ الْعَظَمَة» (4) گرفته‌‏اند؛ چرا كه قدر در قرآن به معنای منزلت و بزرگی خداوند آمده، در آیه‏ ای می‏خوانیم: «ما قَدَرُوا اللهَ حَقَّ قَدْرِهِ»(5) ؛ «قدر ندانستند (و نشناختند) خدا را آنگونه كه حقّ عظمت او بود.»

«قدر» به معنای تقدیر و اندازه‌‏گیری و تنظیم است. این معنی را هم لغت تأیید می‏كند و هم قرآن و روایات. راغب اصفهانی می‏گوید: «لَیْلَةُ الْقَدْرِ اَیْ لَیْلَةٌ قَیَّضَها لِأُمُورٍ مَخْصُوصَة » (6)؛ شب قدر یعنی شبی كه (خداوند) برای [تنظیم و تعیین] امور مخصوصی آن را آماده [و مقرّر] نموده است.» و قرآن كریم می‏فرماید: در آن شب «یُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكیمٍ» (7) «هر كاری بر طبق حكمت [خداوند] جدا (و تعیین و تنظیم) می‏گردد.»

در بحارالانوار روایتی آمده كه: «هر كس در شب‏ قدر، از روی ایمان و محاسبه (و اخلاص) نماز گزارد، خداوند گناهان گذشته او را می‏بخشد.»

و امام صادق علیه‏ السلام فرمود: «التَّقْدیرُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ تِسْعَةُ عَشْرٍ، وَالاِْبْرامُ فی لَیْلَةِ اِحْدی وَ عِشْرینَ وَالْاِمْضاءُ فی لَیْلَةِ ثَلاثَ وَ عِشْرینَ (8)؛ « تقدیر امور و سرنوشت‌ها در شب قدر، یعنی شب نوزدهم، تحكیم آن در شب بیست و یكم، و امضا ‏آن در شب بیست و سوم صورت می‏گیرد.»

و امام رضا علیه ‏السلام فرمود: «… یُقَدَّرُ فیها ما یَكُونُ فی السَّنَةِ مِنْ خَیْرٍ اَوْ شَرٍّ اَوْ مَضَرَّةٍ اَوْ مَنْفَعَةٍ اَوْ رِزْقٍ اَوْ اَجَلٍ وَ لِذلِكَ سُمِّیَتْ لَیْلَةُ الْقَدْر (9)؛ در آن شب (قدر) آنچه كه در سال واقع می‏شود، تقدیر و اندازه‌‏گیری می‏شود، از نیكی و بدی و سود و زیان و روزی و مرگ. به همین جهت نیز شب قدر شب اندازه‌گیری نامیده شده است.»

و طبق روایات فراوانی (10) سرنوشت افراد برای سال بعد، مانند: رزق و روزی، مرگ و میرها، خوشی و ناخوشی‌ها، حج رفتن و حوادث دیگر زندگی، بر اساس استعدادها و لیاقت‌ها، رقم می‏خورد، و این تقدیر حكیمانه هم، در انسان هیچ گونه «اجبار» و «سلب اختیاری» به وجود نمی‌‏آورد. می‏توان بین تمام اقوال این گونه جمع كرد كه در این شب با عظمت و بزرگ، با فرود ملائكه آسمانی، تقدیرات یك سال مشخص و بر قلب حجّت زمان علیه‏السلام عرضه می‏شود.

3- سند امامت
شب قدر بزرگ‏ترین سند امامت و تداوم آن در طول زمان است. در روایات فراوانی، وجود شب قدر را در هر زمان دلیل لزوم امامت و بقای آن دانسته ‏اند، لذا سوره قدر به منزله شناسنامه اهل‌بیت علیهم‏السلام شمرده شده است كه به برخی روایات اشاره می‏شود:

از امام صادق علیه ‏السلام نقل شده است كه فرمود: علی علیه‏ السلام زیاد می‏فرمود: هیچ‏ گاه تیمی و عدوی (ابوبكر و عمر) خدمت پیامبر جمع نشدند مگر آن كه آن حضرت سوره «اِنّا اَنْزَلْناهُ …» را با خشوع و گریه می‏خواند، سپس آن دو عرض می‏كردند چقدر رقّت شما نسبت به این سوره شدید است.

پیامبر اكرم صلی ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله می‏فرمود: به جهت آنچه چشمم دیده و دلم فهمیده است و به جهت آنچه دل این شخص [یعنی علی علیه‏ السلام ] پس از من خواهد دید. آن دو می‏گفتند: مگر شما چه دیده‌‏ای و او چه می‏بیند؟
رسول اكرم فرمود: «هر كس كه از فیض شب قدر محروم گردد، از تمام خیرات محروم شده است و محروم نمی‌‌ماند از خیرات شب قدر، مگر كسی كه (با اعمال خویش) خود را محروم نموده باشد.»

فرمود: پیامبر اكرم صلی ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله برای آن دو نوشت «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَالرُّوحُ فیها بِاِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ اَمْرٍ» ؛ «ملائكه و روح در آن شب با اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر كاری نازل می‏شوند.» آن‏گاه می‏فرمود: آیا بعد از «كُلُّ اَمْرٍ؛ تمام امرها» كه خداوند می‏فرماید، چیزی باقی خواهد ماند؟ می‏گفتند: نه.

سپس حضرت می‏فرمود: آیا می‏دانید آن كسی كه هر امری بر او نازل می‏شود كیست؟ می‏گفتند: تو هستی ای رسول خدا! آن‏گاه می‏فرمود: بله ولی آیا شب قدر بعد از من هم ادامه دارد؟ می‏گفتند: بله. می‏فرمود: آیا [در شب‌های قدر] بعد از من هم آن امر نازل می‏شود؟ می‏گفتند: بله. سپس می‏فرمود: بر چه كسی؟ می‏گفتند: نمی‏دانیم. سپس آن حضرت از سر من (علی) می‏گرفت (و دست را روی سر من قرار می‏داد) و می‏فرمود: اگر نمی‏دانید بدانید، آن شخص پس از من این مرد است.

فرمود: پس آن گاه آن دو نفر همیشه این‏گونه بودند كه شب قدر را بعد از پیامبر اكرم صلی ‏الله‏ علیه ‏و ‏آله به سبب هراسی كه بر دل آن دو می‏افتاد، می‏شناختند.» (11)
و در جای دیگر علی علیه ‏السلام فرمود: «به حقیقت شب قدر در هر سال وجود دارد و امر سال در آن شب نازل می‏شود و به راستی برای آن امر صاحبان امری است. عرضه شد آنان چه كسانی هستند؟ فرمود: «اَنَا وَ اَحَدَ عَشَرَ مِنْ صُلْبی اَئِمَّةً مُحَدَّثُونَ» (12)؛ من و یازده امام از نسل من كه همه امامانی محدَّث می‏باشند ( ملائكه را نمی‏بینند ولی صدای آنها را می‏شنوند). »

و در برخی روایات آمده كه خود ولایت علی علیه ‏السلام و ائمه علیهم‏السلام جزء تقدیرات آن شب است (13) و دستور داده‌‏اند كه با مخالفان برای اثبات امامت و بقای آن و زنده بودن مهدی علیه‏ السلام به شب قدر استدلال كنید.(14) آری، بقای شب قدر دلیل محكمی است بر بقای امامت و بقای امامت اقتضا می‏كند حیات و زنده بودن مهدی علیه ‏السلام را و حیات مهدی علیه ‏السلام نشانه حیات مذهب پیشتاز و همیشه در صحنه تشیّع است. لذا اسلام اصیل و قرآن تا ابد زنده است.

از اینجا روشن شد كه شب قدر، یعنی شب ولایت و امامت (15) و معنای روایاتی كه شب قدر را به فاطمه زهرا علیها‏السلام تفسیر نموده (16) است، روشن شد كه حقیقت شب قدر امامت و ولایت است و حقیقت ولایت و امامت زهرای مرضیه علیه ا‏السلام است.

امام صادق علیه‏ السلام فرمود: «التَّقْدیرُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ تِسْعَةُ عَشْرٍ، وَالاِْبْرامُ فی لَیْلَةِ اِحْدی وَ عِشْرینَ وَالْاِمْضاءُ فی لَیْلَةِ ثَلاثَ وَ عِشْرینَ ؛ « تقدیر امور و سرنوشت‌ها در شب قدر، یعنی شب نوزدهم، تحكیم آن در شب بیست و یكم، و امضا ‏آن در شب بیست و سوم صورت می‏گیرد.»

4- بخشش گناهان
یكی دیگر از ویژگی‌های شب قدر بخشش گناهان و عفو عاصیان و مجرمان است، لذا باید تلاش نمود تا این فیض عظمای الهی شامل حال انسان شود. وای به حال انسانی كه در شب قدر مورد غفران الهی قرار نگیرد؛ چنان كه پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله می‏فرمود: «كسی كه شب قدر را درك كند، پس بخشیده نشود پس خدا او را (از رحمت خویش) دور می‏سازد.» (17)

و در جای دیگر فرمود: «هر كس كه از فیض شب قدر محروم گردد، از تمام خیرات محروم شده است و محروم نمی‌‌ماند از خیرات شب قدر، مگر كسی كه (با اعمال خویش) خود را محروم نموده باشد.» (18)

لذا باید تلاش مضاعف نمود تا غفران الهی در این شبِ بخششِ گناهان شامل حال انسان گردد.

پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله می‏فرمود: «كسی كه در شب قدر به پاخیزد (و آن شب را)  از روی ایمان و محاسبه (و اخلاص ‏بیدار باشد) گناهان گذشته‌‏اش بخشوده می‏شود.» (19)

در بحارالانوار در ذیل این روایت اضافه شده: «هر كس در شب‏ قدر، از روی ایمان و محاسبه (و اخلاص) نماز گزارد، خداوند گناهان گذشته او را می‏بخشد.» (20)

——————————–
پی‌نوشت‌ها:
1- بقره/ 185 .
2- دخان/ 3 .
3- قدر/ 1.
4- تفسیر نوین، محمدتقی شریعتی، ص275/ مجمع البیان، ابوعلی طبرسی، ج1، ص 518 .
5- حج/ 74 .
6- المفردات فی غریب القرآن، دفتر نشر الكتاب، ص 395 .
7- دخان/ 4 .
8- وسائل الشیعه، حرّ عاملی، دار الاحیاء التراث، ج 7، ص259/ تفسیر نور الثقلین، ج 5، ص627/ البرهان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص487 .
9- عیون اخبارالرضا، ج2، ص 116 .
10- تفسیر نورالثقلین، ج5، ص631 / البرهان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 486/ بحار الانوار، ج94، صص 141 – 18 .
11- اصول كافی، محمد بن یعقوب كلینی، ترجمه سید جواد مصطفوی، تهران، كتابفروشی اسلامیه، ج1، ص 363 – 364 .
12- اثباة الهداة، شیخ حرّ عاملی، قم مطبعة العلمیة، ج2، ص 256/ بحارالانوار (همان)، ج 94، ص15، ح26 

13- همان، ص18 .
14- اصول كافی، ج1، ص 353 - 362 - 364، روایت 6 .
15- مبلغان عزیز توجه داشته باشند كه یكی از شب‌های قدر را حتما به صحبت و سخنرانی در مورد امام زمان علیه ‏السلام اختصاص دهند كه هم تناسب دارد و هم لازم است و هم عنایاتی را به دنبال دارد.

16- تفسیر فرات كوفی، مؤسسه نشر، ص581 .
17- بحار الانوار، ج94، ص80، ح47 .
18- كنز العمّال، علی متقی هندی، بیروت، مؤسسه الرساله، ج8، ص534، ح28 . 24 .
19- وسائل الشیعه، ج10، ص 358، ح13601.
20- بحار الانوار، ج93، ص 366، ح 42 .

منبع:aviny.com

شاید در خصوص شب قدر این سوال مطرح شود، اگر در شب قدر مقدرات معین می گردد، پس تلاش و اختیار انسان چه معنایی می تواند داشته باشد؟ به عبارت دیگر نقش انسان در تقدیر و سرنوشتش چیست؟ آیا او محکوم به جبر است؟
وقتی در روایات و منابع تفسیری گفته می شود که در شب قدر مقدارت و سر نوشت انسان رقم می خورد به هیچ وجه به این معنا نیست که انسان در این میان نقش و مسئولیتی ندارد، چرا که بر اساس آیات الهی خدای متعال حال و تقدیر هیچ انسان را تغییر نمی دهد مگر اینکه او در سر نوشت خود دخیل و صاحب اختیار است کما اینکه خدای متعال در این خصوص می فرماید: «إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِم؛ [سوره رعد، آیه 11] (امّا) خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملّتى) را تغییر نمى دهد مگر آنكه آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند!».
شب قدر تنها مختص به زمینیان نیست، چرا که در این ضیافت با شکوهی ملائکه الهی نیز چشم طمع و امید به برکات با فراوان آن دارند. «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْر؛ [سوره قدر، آیه4] فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان براى (تقدیر) هر كارى نازل مى شوند».
علامه طباطبایی در ذیل این آیه شریف می فرماید: «خداوند چنین حكم رانده و حكمش را حتمى كرده كه نعمتها و موهبت هایى كه به انسان مى دهد مربوط به حالات نفسانى خود انسان باشد، كه اگر آن حالات موافق با فطرتش جریان یافت آن نعمت ها و موهبتها هم جریان داشته باشد، مثلاً اگر مردمى بخاطر استقامت فطرتشان به خدا ایمان آورده و عمل صالح كردند، به دنبال آن نعمت هاى دنیا و آخرت بسویشان سرازیر شود، هم چنان كه فرمود: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لكِنْ كَذَّبُوا» و مادامى كه آن حالت در دلهاى ایشان دوام داشته باشد این وضع هم از ناحیه خدا دوام یابد، و هر وقت كه ایشان حال خود را تغییر دادند خداوند هم وضع رفتار خود را عوض كند و نعمت را به نقمت مبدل سازد».

نتیجه و جمع بندی:
رقم خوردن سرنوشت انسان در شب قدر ارتباط مستقیمی با اخلاق و رفتار اختیاری هر شخص دارد. کما اینکه خداوند متعال درخصوص مصیبت های که دامن گیر بندگان می شود می فرماید: «وَ ما أَصابَكَ مِنْ سَیِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِك؛ [سوره نساء، آیه 79] و هر بدیى كه به تو رسد از خود توست».
در واقع «امورى كه انسان از آن تنفر دارد از قبیل: مرض و ذلت و فقر و مسكنت و فتنه و ناامنى، همه و همه منشأش خود انسان ها هستند نه خداى سبحان» قدر؛ یعنی پیوند و شکل گیری هر پدیده و حادثه با سلسله علل خود.
به بیان دیگر در شب قدر خدای متعال به علم خود می داند که هر چیزی در زمان و مکان خاص خود به چه صورت و با توجه به کدام شرایط و علل تحقق می یابد. و می داند که فلان انسان با اختیار خود کدام کار را انجام می دهد.

منبع: علی بیرانوند/کارشناس حوزه - بخش قرآن تبیان

جایگاه والا و ارزشمند این شب و نقش و تأثیر آن در سر نوشت افراد، انسان را به تکاپوی برای استفاده هر چه بیشتر از این میهمان سرای الهی و بهره وری از برکات این ضیافت الهی می نماید.

جایگاه و اهمیت شب قدر

جایگاه و اهمیت شب قدر تا آنجایی است که در روایتی از امام صادق (علیه السلام) شب قدر قلب این ماه معرفی شده است. «قَلْبُ شَهْرِ رَمَضَانَ لَیْلَةُ الْقَدْر؛  قلب ماه رمضان شب قدر است». 
اهمیت و ارزش قلب در هر چیزی برای انسان روشن است، قلب منبع حیات و نشاط است. کسی که خواهان بهره وری هر چه بیشتر از ضیافت الهی را در سر دارد، به خوبی می داند که باید توجه خاصی به قلب ماه خدا داشته باشد، ماه با برکت و ارزشمند که خدای متعال آن را برتر از هزار ماه معرفی فرموده است. «لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ؛ [سوره قدر ،آیه 3] شب قدر بهتر از هزار ماه است!».  
شب قدر تنها مختص به زمینیان نیست، چرا که در این ضیافت با شکوهی ملائکه الهی نیز چشم طمع و امید به برکات با فراوان آن دارند. «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْر؛ [سوره قدر، آیه 4] فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان براى (تقدیر) هر كارى نازل مى شوند».

در شب قدر خدای متعال به علم خود می داند که هر چیزی در زمان و مکان خاص خود به چه صورت و با توجه به کدام شرایط و علل تحقق می یابد.  و می داند که فلان انسان با اختیار خود کدام کار را انجام می دهد

در اهمیت و ارزش این شب اینکه، گویا خدا آب پاکی را روی دستانمان ریخته و به ما فهمانیده است که یارای درک و فهم ارزش آن را، انسانهای خاکی و اسیر امیال نفسانی ندارند، «وَ ما أَدْراكَ ما لَیْلَةُ الْقَدْرِ؛ [سوره قدر، آیه 2] و تو چه مى دانى شب قدر چیست؟!» در واقع حقیقت شب قدر را می بایست از منبع فیض الهی جستجو کرد؛ چرا که دست یافتن به حقیقت شب قدر ارتباط مستقیمی با شناخت و معرفت ذوات مقدسه دارد. کما اینکه در روایتی از امام صادق (علیه السلام) این چنین نقل شده است. «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ  اللَّیْلَةُ فَاطِمَةُ وَ الْقَدْرُ اللَّهُ فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا فَقَدْ أَدْرَكَ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ إِنَّمَا سُمِّیَتْ فَاطِمَةَ لِأَنَّ الْخَلْقَ فُطِمُوا عَنْ مَعْرِفَتِهَا؛ [2] امام صادق علیه السّلام در تفسیر سوره قدر فرماید: در آیه: «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» منظور از «اللیلة» فاطمه علیها السّلام، و منظور از «القدر» خداوند است، پس هر كه فاطمه را به واقع بشناسد لیلة القدر را درك كرده است، و همانا او را فاطمه نامیدند چون مردمان از كسب معرفت واقعى نسبت به وى عاجز هستند.»

شب سرنوشت ساز

از امام صادق (علیه السلام) در خصوص اهمیت شب قدر و شب بیست و سوم این چنین نقل شده است. در آن شب هر کار حکمت آمیزی فیصله می یابد، و در آن شب، بلاها، مرگ ها، اجل ها، روزی ها، حوادث و مقدرات، ثبت می شود،  نیز همه آنچه خداوند متعال در آن شب تا سال آینده پدید می آورد

سخن گفتن و قلم فرسایی در خصوص عظمت و جایگاه شب قدر کاری نیست که بتوان به راحتی در خصوص آن چیزی نگاشت، ناگزیر بهترین کار تمسک به آیات الهی است. خداوند متعال در سوره دخان در معرفی شب قدر می فرماید: «حم، وَ الْكِتابِ الْمُبینِ، إِنَّا أَنْزَلْناهُ فی  لَیْلَةٍ مُبارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرینَ، فیها یُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكیمٍ؛ [سوره دخان، آیات 4-1] حم، سوگند به این كتاب روشنگر، كه ما آن را در شبى پر بركت نازل كردیم ما همواره انذاركننده بوده ایم! در آن شب هر امرى بر اساس حكمت (الهى) تدبیر و جدا مى گردد».
مفسرین آیات کریم در ذیل این آیه شریف این چنین بیان داشته اند: شب قدر بطورى كه از آیه «فِیها یُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِیمٍ» برمى آید، شبى است كه امور از مرحله احكام و ابهام به مرحله تفصیل بیرون مى آیند. و از جمله امور یكى هم قرآن كریم است، كه در شب قدر از مرحله احكام در آمده، و نازل مى شود، (یعنى در خور فهم بشر مى گردد). از ظاهر جمله” فِیها یُفْرَقُ” استمرار فهمیده مى شود. 
به عبارت ساده تر: از آن استفاده مى شود كه همه امور حكیمه همه  ساله از یكدیگر جدا مى شود. پس مراد از امور حكیمه باید امور تكوینى باشد كه در هر شب قدر بعد از احكام، تفریق و تقسیم مى شود. 
شب قدر شبى است كه هر امرى از امور بر طبق حكمت الهیه تفصیل و تبیین مى شود” (فِیها یُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِیمٍ). تعبیر به « یفرق» اشاره به این است كه همه امور و مسائل سرنوشت ساز در آن شب مقدر مى شود، و تعبیر به «حكیم» بیانگر استحكام این تقدیر الهى و تغییر ناپذیرى و حكیمانه بودن آن است، منتها این صفت در قرآن معمولاً براى خدا ذكر مى شود ولى توصیف امور دیگر به آن از باب تاكید است. این بیان هماهنگ با روایات بسیارى است كه مى گوید در شب قدر مقدرات یك سال همه انسانها تعیین مى گردد، و ارزاق، و سرآمد عمرها، و امور دیگر، در آن شب تفریق و تبیین مى شود.

سه شب طلایی و سر نوشت ساز

 امام صادق علیه السّلام در تفسیر سوره قدر فرماید: در آیه: «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» منظور از «اللیلة» فاطمه علیها السّلام، و منظور از «القدر» خداوند است، پس هر كه فاطمه را به واقع بشناسد لیلة القدر را درك كرده است، و همانا او را فاطمه نامیدند چون مردمان از كسب معرفت واقعى نسبت به وى عاجز هستند.»

از امام صادق (علیه السلام) در خصوص نقش سه شب سر نوشت ساز در زندگی افراد این چنین نقل شده است که فرمودند: «قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام التَّقْدِیرُ فِی لَیْلَةِ تِسْعَ عَشْرَةَ وَ الْإِبْرَامُ فِی لَیْلَةِ إِحْدَى وَ عِشْرِینَ وَ الْإِمْضَاءُ فِی لَیْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ؛  ابو عبد اللَّه صادق (علیه السلام) گفت: برآورد و آمار، در شب نوزدهم صورت مى گیرد و در شب بیست و یكم به ثبت مى رسد و در شب بیست و سوم إمضاء مى شود». از امام صادق (علیه السلام) در خصوص اهمیت شب قدر و شب بیست و سوم این چنین نقل شده است. در آن شب هر کار حکمت آمیزی فیصله می یابد، و در آن شب، بلاها، مرگ ها، اجل ها، روزی ها، حوادث و مقدرات، ثبت می شود، نیز همه آنچه خداوند متعال در آن شب تا سال آینده پدید می آورد. 

منبع: علی بیرانوند/کارشناس حوزه - بخش قرآن تبیان

میگن گناهان کبیره هفت تاست. که یکی از اونها تن دادن و ماندن درجایی است که دینت ، ایمانت و اعتقاداتت در خطره….
ارباب
در شهر سیمانی ما اثری از تو نیست
باورم نمیشد
در شب های رمضان هم ….
در پارک ها مجلس مشترکی از صدها نامحرم
که به بهانه‌ی ورزش به رقص و آواز می پردازند.

نوشته شده توسط: مدیر وبلاگ حُسنِ حَسَن

شب نوزدهم اول شبهای قدر است وشب قدر همان شبی است که در تمام سال شبی به خوبی وفضیلت آن نمی رسد وعمل در آن بهتر است از عمل در هزار ماه ودر آن شب (شب قدر) تقدیر امور سال می شود وملائکه وروح که اعظم ملائکه است درآن شب باذن پروردگار بزمین نازل می شوند وبخدمت امام زمان علیه الستلام مشرف می شوند وآنچه برای هر کس مقدر شده است بر امام علیه السلام عرض می کنند واعماال شب قدر بر دو نوع است ، یکی آنکه در هر سه شب باید کرد ودیگر آنکه مخصوص است به هر شبی.

اما اعمالی که در هر سه شب (شبهای قدر) مشترک است وباید انجام داد :

اول : غسل است ( مقارن غروب آفتاب ، که بهتر است نماز شام را با غسل خواند )

دوم : دو رکعت نماز است که در هر رکعت بعد از حمد هفتمرتبه توحید بخواند وبعد از فراغ هفتاد مرتبه اَستَغفُرِاللهَ وَاَتوبُ اِلَیهِ ودر روایتی است که از جای خود بر نخیزد تا حقتعالی او وپدر ومادرش را بیامرزد.

سوم : قرآن مجید را بگشاید وبگذارد در مقابل خود وبگوید : اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُِکَ بِکِتابِکَ المُنزَلِوَمافیهِاسمُکَالاَکبَرُو،اَسماؤُکَ الحُسنی وَیُخافُ وَ یُرجی اَن تَجعَلَنی مِن عُتَقائِکَ مِنَ النّار پس هر حاجت که دارد بخواند

چهارم : مصحف شریف را بگیرد وبر سر بگذارد وبگوید :
اَللّهمَّ بِحَقِّ هذاالقُرآنِ وَ بِحَقِّ مَن اَرسَلتَه بِه وَبِحَقِ کُلِّ مومنٍ مَدَحتَه ُ فیهِ وَبِحَقِّکَ عَلَیهِم فلا اَحَدَ اَعرَفُبِ بِحَقِّکَ مِنکَ
ده مرتبه بگوید: بِکَ یا الله
ده مرتبه: بِمُحَمَّدٍ
ده مرتبه: بِعلیٍّ
ده مرتبه: بِفاطِمَةَ
ده مرتبه: بِالحَسَنِ
ده مرتبه: بِالحُسَین ِ
ده مرتبه: بِعلیّ بنِ الحُسین
ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ
ده مرتبه: بِجَعفَر بنِ مُحَمَّدٍ
ده مرتبه: بِموُسی بنِ جَعفَر ٍ
ده مرتبه: بِعلیِّ بنِ مُوسی
ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ
ده مرتبه: بِعَلِیِّ بنِ مُحَمَّدٍ
ده مرتبه: بِالحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ
ده مرتبه: بِالحُجَّةِ.
پس هر حاجتی داری طلب کن .

پنجم : زیارت امام حسین (ع) است؛ که در خبر است که چون شب قدر میشود منادی از آسمان هفتم ندا میکند که حق تعالی آمرزید هر کسی را که به زیارت قبر امام حسین (ع) آمده .

ششم : احیا داشتن این شبها است که در روایت امده هر کس احیا کند شب قدر را گناهان او آمرزیده شود هر چند به عدد ستارگان آسمان وسنگینی کوهها وکیل دریاها باشد .

هفتم : صد رکعت نماز کند که فضیلت بسیار دارد ، وافضل آنست که در هر رکعت بعد از حمد ده مزتبه توحید بخواند .

هشتم : بخواند :اَللّهُمَّ اِنّی اَمسَیتُ لَکَ عَبدًا داخِرًا لا اَملِکُ لِنَفسی وَ اَعتَرِفُ ….

اما اعمالی که مخصوص هر شب است وباید انجام داد :

شب نوزدهم :
اول : صد مرتبه اَستَغفُرِاللهَ رَبی وَاَتوبُ اِلَیه
دوم : صد مرتبه اَللّهُمَّ العَن قَتَلَةَ اَمیرَالمومنینَ
سوم : بخواند یا ذَالَّذی کانَ …
چهارم : بخواند دعای اَللّهَمَّ اجعَل فیما تَقضی وَ….
منبع:tebyan.net

امشب هیجده شب گذشت از…
ارباب، نه ابوحمزه نه سحر نه مناجاتی از خمسه عشر و نه داغ دل مولا تو مسجد کوفه.
نه عاشورا نه کبیره….
فردا شب چه قدری میتوان داشت؟
اصلا مگر قدر دانستم
که تو حبیب عزیزم قسمتم کنی رضایتت را؟

نوشته شده توسط: مدیر وبلاگ حُسنِ حَسَن