سؤال 768. منظور از عقيقه چيست؟ آيا عقيقه واجب است؟

جواب: عقيقه براى فرزند، بر كسى كه قادر بر آن باشد، سنّت مؤكد است. و منظور از آن قربانى كردن گوسفند و مانند آن براى فرزند مى باشد.

سؤال 769. زمان عقيقه چه وقت است؟

جواب: بهتر آن است كه در روز هفتم واقع شود، و اگر تأخير افتاد، تا زمان بلوغ فرزند، بر پدر سنّت است; ولى بعد از بلوغ تا آخر عمر بر خودش سنّت است كه عقيقه اش را انجام دهد.

سؤال 770. آيا عقيقه دعاى خاصى دارد؟

جواب: مرحوم «علاّمه مجلسى» دعايى به شرح زير براى عقيقه نقل كرده است: «از امام صادق(عليه السلام) فرمود: كه در وقت كشتن گوسفند عقيقه اين دعا را بخوان»:

بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ، اَللّهُمَّ عَقيقَه عَنْ فُلان لَحْمُها بِلَحْمِهِ، وَدَمُها بِدَمِهِ، وَ عَظْمُها بِعَظْمِهِ، اَللّهُمَّ اجْعَلْها وَِقاءً لاِلِ مُحَمَّد عَلَيهِ وَ آلِهِ السَّلامُ.(1)

و در حديث ديگرى فرمود كه اين دعا را بخواند:

يا قَوْمِ اِنّى بَرىٌ مِمّاتُشْرِكونَ، اِنّى وَجَّهْتُ وَجْهِىَ لِلَّذى فَطَرَ السَّمواتِ وَالاَْرْضَ، حَنيفاً مُسْلِماً وَما اَنَا مِنَ الْمُشْرِكينَ، اِنَّ صَلاتى وَنُسُكى وَمَحْياىَ وَمَماتى للهِِ رَبِّ الْعالَمينَ، لا شَريك لَهُ، وَبِذلِك اُمِرْتُ، وَاَنَا مِنَ الْمُسْلِمينَ، اَللّهُمَّ مِنْكَ وَلَك، بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ، وَاللهُ اَكبَرُ، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَتَقَبَّلْ مِنْ فُلانِ بْنِ فُلان.(2)

سؤال 771. آيا خواهر و برادر مى توانند از عقيقه همديگر بخورند؟

جواب: مانعى ندارد.

سؤال 772. لطفاً در مورد نحوه استفاده از گوشت عقيقه به دو سؤال زير پاسخ دهيد:

الف) آيا مى توان گوشت عقيقه را به صورت خام تقسيم نمود؟

جواب: اشكالى ندارد.

ب) آيا مى توان گوشت عقيقه را به صورت كباب كوبيده درآورد و بين مردم تقسيم نمود.

جواب: مانعى ندارد هرچند در برخى روايات از آبگوشت نام برده شده است.

سؤال 773. آيا عقيقه براى ميت نيز واجب است؟ آيا بچّه خردسال مى تواند از گوشت عقيقه تناول نمايد؟

جواب: عقيقه مطلقاً واجب نيست، ولى استحباب دارد. و در مورد ميت بايد به قصد رجا انجام شود. و بهتر آن است كه بچه خردسالى كه عقيقه براى او مى شود از آن نخورد.

سؤال 774. آيا استخوانهاى عقيقه را نبايد شكست و به آن نبايد دندان زد و آن را نبايد دفن كرد؟! و آيا پدر و مادر مى توانند از گوشت آن استفاده كنند؟

جواب: بهتر است پدر و مادر از گوشت آن نخورند و امّا دفن استخوانها دليل روشنى ندارد.

________________________________________

1 . حلية المتقين، ص 153 و 154: «به نام خدا و به يارى خدا، خدايا اين عقيقه از طرف فلانى است (نام آن فرزند را بگويد) گوشتش به جاى گوشت او و خونش به خون او و استخوانش به استخوان او. خدايا قرارش ده نگهدار آل محمد(عليهم السلام)».

2 . حلية المتقين، ص 153 و 154: «اى مردم من بيزارم از آنچه شما شريك خدا سازيد من رو كنم به سوى كسى كه آفريد آسمانها و زمين را يك دل در حال تسليم و نيستم من از مشركان همانا نماز و عبادتم و زندگى و مرگم از آن خدا پروردگار جهانيان است كه شريك ندارد و به همين دستور دارم و از مسلمانانم خدايا از تو و براى توست به نام خدا و به يارى خدا و خدا بزرگ تر است خدايا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و بپذير از فلانى پسر فلانى و به جاى فلان بن فلان نام فرزند و پدرش را ببرد، آنگاه آن را ذبح كند».