عبدالواحد آمدى در حدود يك قرن بعد از سيد رضى ، جامع نهج البلاغه ، بسيارى از كلمات قصار اميرالمؤمنين على عليه السلام را به ترتيب حروف تهجى با روش خاصى به نام غررالحكم و دررالحكم جمع آورى كرده كه اين كلمات قصار در معرفت نفس از آن جمله است :

1- اعظم الجهل جهل الانسان امر نفسه

بزرگترين نادانى ، نادانى انسان در كار نفس خودش است .

2- اعظم الحكمه معرفه الانسان نفسه

بزرگترين دانش ، خودشناسى است .

3- افضل العقل معرفه المرء بنفسه ، فمن عرف نفسه عقل و من جهلها ضل

برترين خرد، شناسايى آدمى به نفس خود است ؛ پس هر كه خود را شناخت به خود است ، و آن كه خود را نشناخت گمراه است

4- الكيس من عرف نفسه و اخلص اعماله

زيرك ، كسى است كه خود را شناخت و كارهايش را خالص گردانيد

5- العارف من عرف نفسه فاعتقها و نزهها عن كل ما يبعدها

عارف كسى است كه نفس خود را شناخت و آنرا آزاد كرد و از هر چه كه دورش مى كند پاك گردانيد.

6- المعرفه بالنفس انفع المعرفتين

معرفت نفس نافع ترين دو معرفت است (معرفت آفاق و معرفت انفس ‍ - سنريهم آياتنا فى الافاق و فى انفسهم ).

7- عجبت لمن ينشد ضالته ، و قد اضل نفسه فلا يطلبها

در شگفتم از كسى كه گمشده خود را مى جويد و خودش را گم كرده و نمى جويد!

8- غايه المعرفه ان يعرف المرء نفسه

غايت معرفت اين است كه آدمى خود را بشناسد.

9- كيف يعرف غيره من يجعل نفسه ؟

كسى كه از خود آگاهى ندارد، چگونه از ديگرى آگاهى مى يابد.

10- من عرف نفسه فقد انتهى الى غايه كل معرفه و علم

آن كه خود را شناخت به نهايت هر آگاهى و دانش رسيد.

11- من عرف نفسه جاهدها و من جهل نفسه اهملها

هر كه نفس خود را شناخت با آن مجاهده مى كند، و آن كه نشناخت آنرا مهمل مى گذارد.

12- معرفه النفس انفع المعارف

خودشناسى سودمندترين شناسايى هاست .

13- نال الفوز الاكبر من ظفر بمعرفه النفس

آن كس كه به خودشناسى دست يافت به رستگارى بزرگ رسيده است .

14- من عرف نفسه عرف ربه

هر كس خود را شناخت پروردگارش را شناخت .

15- عجبت لمن يجهل نفسه كيف يعرف ربه ؟

در شگفتم از كسى كه جاهل به خود است ، چگونه مى خواهد عارف به ربش شود؟ (657)