بسم اللّه الرّحمن الرّحيم

پيشگفتار

با اينكه علماء بزرگ شيعه، در طول تاريخ، تفسيرهاى متعدّدى بر قرآن مجيد نگاشته اند و تعدادى از آنها همواره مورد استفاده علماء و حوزه هاى علميه و قرآن دوستان بوده است، اما جاى تفسيرى كه مزاياى تفسير نمونه را داشته باشد، آن هم به زبان فارسى خالى بود به خصوص در اين زمان كه توجّه به فهم قرآن براى همه طبقات روز افزون است.

حضرت آية الله العظمى مكارم شيرازى با همكارى چند نفر از فضلاء به اين نياز مهم پاسخ داده و با تأليف اين تفسير گرانقدر خدمتى شايان به قرآن مجيد انجام دادند.

برخى از ويژگى هاى اين تفسير كه موجب جامعيت و جاذبيّت فوق العاده آن شده به اين شرح است:

1 ـ در عين حال كه اين تفسير به زبان فارسى است امّا جنبه علمى و تحقيقيآن به خوبى مراعات شده، به طورى كه هم براى اهل علم و فضلاء سودمند است و هم مى تواند براى عامه علاقه مندان به فهم قرآن راهگشا باشد.

2 ـ در تفسير آيات به جاى پرداختن به برخى مسائل غير ضرورى به مسائل زندگى ساز كه نتيجه اش بتواند در زندگى اجتماعى جامعه و نيز زندگى افراد كاملاً مؤثر باشد توجه خاص شده است.

3 ـ به تناسب عناوينى كه در ايات مطرح مى شود بحث هاى فشرده و مستقلى در اين تفسير امده كه خواننده بتواند با مطالعه اجمالى آن از مراجعه به كتابهاى ديگر بى نياز باشد.

4 ـ با اينكه در متن كتاب از اصطلاحات پيچيده علمى اجتناب شده، در عين حال در موارد لزوم در پاورقى ها توضيحاتى افزوده شده تا علاوه بر دانشمندان و صاحبنظران براى عموم مراجعه كنندگان سودمند باشد.

5 ـ يكى از امتيازات مهم اين تفسير اين است كه پاسخگوى پرسشها و مسائل روز و حلّ ايرادها و سؤالات گوناگون در اصول و فروع و معارف اسلامى است.

به دليل اين امتيازات از محضر استاد اجازه خواستيم تا پرسشها و پاسخهاى تفسير را به صورت جداگاه جمع آورى و در اختيار عموم بويژه نسل جوان قرار دهيم كه خوشبختانه با موافقت معظّم له روبرو شد و با همكارى دوستان عزيز حجج اسلام احمد جعرى، سيد عليرضا جعفرى، سيد مرتضى موسوى، سيد اصغر حسينى و محمد حسين محمدى دوره تفسير نمونه و تفسير موضوعى پيام قرآن با دقّت مطالعه و تمام موارد استخراج و كتابى كه پيش روى داريد شامل 180 پرسش و پاسخ تهيه و تنظيم گرديد.

يادآورى چند نكته ضرورى است:

1 ـ گاهى پاسخ يك پرسش در چند جاى تفسير مطرح گرديده است كه همه موارد جمع آورى و با ارتباط خاصّى در يك جا ذكر شده است.

2 ـ در اين مجموعه از ذكر سؤالات تفسيرى كه در ارتباط با نكاتى مربوط به تفسير آيات مى باشد خوددارى شده است زيرا هدف ما جمع آورى سؤالاتى بود كه در جامعه دينى ما مطرح مى باشد نه نكات تفسيرى كه بايد با مطالعه كامل تفسير از آنها اطلاّع پيدا كرد.

3 ـ ممكن است سؤال شود آيا اين مجموعه با كتاب «پرسشها و پاسخهاى مذهبى» تأليف حضرت استاد و حضرت آية الله سبحانى تكرارى نيست؟ در پاسخ بايد توجّه داشت كه تنها در 30 مورد سؤالات اين دو كتاب با هم مشابه است.

4 ـ اگر چه كار جمع آورى اين كتاب به ظاهر آسان به نظر مى رسد، امّا مراحل مختلف كار، اعمّ از مطالعه دوره تفسير، استخراج پرسشها و پاسخها، تنظيم و تلفيق موارد مكرّر آن، فرصت بسيارى را طلب كرده است.

5 ـ از مجموع 180 پرسش و پاسخ 143 مورد از تفسير نمونه، 35 مورد از تفسير موضوعى پيام قرآن، يك مورد از پيام امام (شرح نهج البلاغه حضرت استاد) و يك مورد از كتاب آفريدگار جهان (مجموعه بحثهاى حضرت استاد) مى باشد اميد است اين خدمت ناچيز مورد قبول حضرت بقية الله ارواحنا فداه قرار گيرد.

قم ـ سيد حسين حسينى