جبرئيل (ع )چون قرآن بر قلب پيغمبر (ص )نازل مى شد، بى تجافى از مقامش ، كه اگر كسى ديگر با پيغمبر اكرم (ص )بود جبرئيل را نمى ديد؛ چون نزول جسمانى نبود تا با ديدگان ديدار شود، و اگر كسى ديگر احيانا جبرئيل را مشاهده مى كرد يا به تصرف رسول الله (صلى الله عليه وآله ) بر جان وى بود، يا قدرت روحى رائى . چنانكه در خطبه قاصعه نهج البلاغه كه خطبه يكصد و نود آن است مى خوانى كه :

امام (عليه السلام ) فرمود: اءرى نور الوحى و الرساله و اشم ريح النبوه ، و لقد سمعت رنه الشيطان حين نزل الوحى عليه (صلى الله عليه وآله ) فقلت : يا رسول الله !ما هذه الرنه ؟

فقال : هذا الشيطان قد ايس من عبادته ، انك تسمع ما اسمع وترى ما ارى ، الا انك لست بنبى ؛ و لكنك وزير و انك لعلى خير .

اين جان علوى بود كه مى شنيد. حال در كريمه فتمثل لها بشرا سويا(97)

و در كريمه قل من كان عدوا لجبريل ، فانه نزله على قلبك (98) و در كريمه و انه لتنزيل رب العالمين نزل به الروح الامين على قلبك لتكون من المنذرين .(99)به دقت تدبر بسزا و شايسته بفرما.(100)

97-مريم / 20.

98-بقره / 94.

99-شعراء / 96.

100-هزار و يك نكته ، ص 603.

پيغمبر (ص )سوره انعام و امثال آن را در حال وحى مى شنيد و پس از صحو بر مردم مى خواند، چون نفس آن الفاظ در قلب مباركش نقش مى بست و نوشته مى شد نه صورت كتابت ، بلكه الفاظ آن ، و اين خود معجزه است و هميشه در خاطر مباركش بود، هيچ گاه در هيچ موضع قرآن كمك از كاتبان وحى نخواست ، و هيچ كس نديد او نشسته و سوره هاى قرآن را حفظ مى كند.

فرمود آيه واتقوا يوما ترجعون فيه الى الله را پس از دويست و هشتاد از سوره بقره قرار دهيد. و لا تعجل بالقرآن من قبل اءن يقضى اليك وحيه .

عبدالله بن مسعود؛ از اصحاب بزرگ پيغمبر اكرم (ص )بود، وقتى مريض ‍ شد كه در همان مريضى رحلت كرد، عثمان بن عفان بر او وارد شد كه از او عيادت كند.

عثمان از او پرسيد: شكايت تو چيست ؟

گفت : گناهان من .

گفت : رحمت رب خودم را.

گفت : آيا طبيب را دعوت نمى كنى ؟

گفت : طبيب مريضم كرد.

گفت : آيا امر ندهيم كه تو را عطايى كنند ؟

گفت : آن وقت كه بدان محتاج بودم ، مرا از آهن بازداشتى و الان به من عطا مى كنى كه از آن مستغنى ام ؟

گفت : عطا براى دخترانت باشد.

گفت : آنان را حاجت به عطا نيست ؛ چه اين كه من آنان را امر كرده ام كه سوره واقعه بخوانند؛ فانى سمعت رسول الله (ص )يقول : من قراء سوره الواقعه ، كل ليله ، لم تصبه فاقه ابدا.

رسول الله (ص )فرمود: هر كس سوره واقعه را هر شب بخواند، هيچ گاه تنگدستى به او روى نمى آورد.(96)

96-هزار و يك نكته ، ص 750.

در جنگ احد، بر اثر بى احتياطى و گوش به فرمان نبردن چند نفر، تعدادى از سلحشوران اسلام به درجه رفيعه شهادت رسيدند، مدينه ، منطقه كوهستانى است ، مردم در زمان جنگ خسته و جراحت ديده اند، علاوه بر اين كه عدد مسلمانها هم كم بود قبر كندن در زمين كوهستانى دشوار است ، رسول الله (صلى الله عليه وآله ) فرمود: هر چند شهيد را در يك قبر بسپارند.

و فرمود: هر يك از آنها علم و آگاهى اش به قرآن بيشتر است و بيشتر آن را حافظ است ، بدن او را جلوى ديگرى قرار دهند.

آرى !هر كه عالم تر و آگاه تر و قرآنى تر است ، حتى بدنش هم بايد قبله آن ديگرى باشد فخيرها اءوعاها.(95)

95-مجموعه مقالات ، ص 139و140.

پوشيده نيست كه اين گونه معجزات قولى را بعد از قرآن و پيغمبر خاتم (صلى الله عليه وآله ) از هيچ صحابه و تابعين و بعد از آن ، به جز از ائمه اثنى عشر ما (عليه السلام ) نمى توان بيابى ، و تنها همين معجزات قولى در حقانيت امامت آنان كافى است .(94)

94-گنجينه گوهر روان ، ص 47.

مفسران در تفسير آيه مباهله از عايشه روايت كرده اند: رسول خدا (صلى الله عليه وآله ) در خالى كه بر دوش مباركش عبايى موئين مشكين قرار داشت خارج شد، پس حسن (ع )آمد آن حضرت وى را به داخل كساء كرد، آنگاه فاطمه و سپس على آمد، آن حضرت فرمود: خداوند اراده كرده ، ناپليدى را از اهل بيت پاك نمايد…(93)

93-فص حكمه عصمتيه ، حسن زاده آملى ، ص 52و53.

قرآن كه به صورى كتيبه انسان كامل - اءعنى حقيقت محمديه - است ، به اندازه اى كه از آن بهره بردارى به حقيقت خاتم (صلى الله عليه وآله ) تقرب يافته اى ، اقرا وارقه - رسول الله (ص )فرمود: ان هذا القرآن ماءدبه فتعلموا ماءدبه ما استطعتم و ان اصفر البيوت لجوف اصفر من كتاب الله تعالى پس اى اخوان صفا و خلان وفا !به ماءدبه اى آييد كه : فيها ما تشتهى الانفس و تلذ الاعين .(92)

92-جمال سالكين ، ص 210.

از جابر بن عبدالله روايت است كه مى گويد: چون اين آيه نازل شد: يا ايها الذين آمنوا اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولى الامر منكم ، به پيامبر (صلى الله عليه وآله ) عرض كردم : اى رسول خدا !براى ما خدا و رسول را شناساندى ؛ ولى اولوالامر كه خداوند اطاعت شان را قرين اطاعت تو كرده است ، كيانند ؟

پيامبر (صلى الله عليه وآله ) فرمود: اى جابر !آنان جانشينان من و امام مسلمين ، پس از من مى باشند كه اولشان على بن ابى طالب (عليه السلام ) است و سپس حسن (ع )و سپس نه نفر از فرزندان حسين (عليه السلام ) . (91)

91-امامت ، ص 61.

شيخ ابو الفتوح رازى در تفسير خود از حضرت رسول (صلى الله عليه وآله ) نقل مى كند كه : هر گاه روايتى از من به دستتان رسيد، آن را با كتاب خدا و ادله عقلى خود مقايسه كنيد؛ اگر با آنها موافق بود، آن را بپذيريد و گرنه آن را به ديوار بزنيد.(88)

88-رساله حول الرؤيه ، ص 13.

مرحوم طبرسى در مجمع و ديگر مفسران ، ماخذ و مصادر بسيارى آورده اند

كه وقتى آيه كريمه 280 سوره بقره نازل شد: و اتقوا يوما ترجعون فيه الى الله ثم توفى كل نفس ما كسبت و هم لا يظلمون (يعنى آخرين آيه اى كه بر پيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله ) نازل شد ) حضرت جبرئيل به رسول خدا (صلى الله عليه وآله ) و جناب رسول الله (صلى الله عليه وآله ) به مردم فرمود كه : اين آيه را پس از آيه 280 سوره بقره قرار بدهيد.اين مطلب را مجمع و تفاسير ديگر از حضرت عامه و خاصه نقل كرده اند .

وقتى اين حديث را از مجمع البيان محضر مبارك جناب استاد شعرانى مى خوانديم ، فرمود: رسول الله (صلى الله عليه وآله ) به فرمان جبرئيل فرمود كه اين آيه را، آيه 281 سوره بقره قرار بدهيد و حال آنكه اين آخرين آيه است كه بر پيغمبر (صلى الله عليه وآله ) نازل شد و در اين آيه ، چند روز جناب رسول الله (صلى الله عليه وآله ) حيات داشتند.

بعضى ها گفته اند: چند روزى ، بعضى ها گفته اند چند ساعت . اختلافى كه دارند فقط در بيان مدت حيات رسول الله (صلى الله عليه وآله ) است ، بعد از نزول اين آيه . اين تنزيلى را بر وفق انزالى قرار دادن است . (87)

87-در آسمان معرفت ، ص 161.